اثرات كشندگي و زيركشندگي اسانس آزاد و نانوكپسوله پونه Mentha longifolia روي شب‌پره مديترانه‌اي آرد Anagasta kuehniella (Lep.: Pyralidae)

در بررسي قبلي، نانو سيليكاي حاوي اسانس پونهMentha longifolia L. (Lamiaceae)  به روش سل - ژل با هدف امكان‌سنجي كاربرد عليه جمعيت هاي آفت ساخته شد. موفقيت روش بر اساس شاخص پراكندگي، راندمان ريزپوشاني، پتانسيل زتا و متوسط اندازه ذرات تاييد شد. پژوهش حاضر با هدف بررسي سميت فرمولاسيون آزاد و نانوكپسول اسانس پونه به دو روش تنفسي روي مراحل تخم، لارو هاي سن پنجم و حشرات بالغ در بازه هاي زماني 24، 48 و 72 ساعته و موضعي روي لاروهاي سن پنجم شب پره مديترانه اي آرد  Anagasta kuehniella Zeller (Lepidoptera: Pyralidae)صورت گرفت. ارزيابي اثرات زيركشندگي در غلظت زيركشنده (LC25) به روش تدخيني و از طريق برآورد درصد بازدارندگي از تخم گذاري، درصد بارآوري، درصد خروج حشرات بالغ و نرخ جفت گيري هدف ديگر اين مطالعه بود. نتايج زيست سنجي ها به روش تنفسي، همسويي سميت تنفسي و تلفات جمعيت ها با غلظت اسانس مصرفي و زمان در معرض قرارگيري را تاييد نمود. ساخت نانو سيليكاي اسانس پونه،  افزايش 1.62 برابري سميت موضعي و كشندگي نانوذرات اسانس در مقايسه با شكل آزاد اسانس عليه مرحله پنجم لاروي شب پره مديترانه اي آرد را به دنبال داشت. يافته ها به وضوح اثرات منفي زيركشندگي اسانس آزاد پونه و نانوذرات آن در مقايسه با شاهد را بر تعداد تخم هاي گذاشته شده به ازاي هر حشره ماده (به ترتيب 63 و 42 تخم به ازاي هر حشره ماده)، درصد تفريخ تخم هاي گذاشته شده (به ترتيب 19.1% و 17.6%)، درصد خروج حشرات بالغ (به ترتيب 16.4 و 11.3%) و نرخ جفت گيري (به ترتيب 6.48 و 3.6%) در پايان 72 ساعت تاييد نمود. يافته هاي حاصل از زيست سنجي ، ضمن تاييد سميت تنفسي و موضعي اسانس آزاد و نانوكپسوله پونه، اثرات اختلالي اسانس بر پراسنجه هاي بيولوژيكي شب پره مديترانه اي آرد را نيز گزارش نمود. اثرات كشندگي و زيركشندگي قوي تر نانوذرات اسانس پونه در مقايسه با اسانس آزاد، استفاده از فرمولاسيون نانوي اسانس هاي گياهي به عنوان گزينه جايگزين يا مكمل حشره كش هاي مرسوم در مبارزه با آفات انباري را پيشنهاد مي نمايد.