حل تعارض فريقين در مصداق «دابّة الارض» آيه 82 سوره نمل

«دابّه» به معناي موجودي متحرك و جاندار، 14 مرتبه در قرآن به كار رفته‌ است و با توجه به معنا و سياق آيات آشكار مي‌گردد كه اين واژه عام بوده و بر جنبندگان اعم از انسان و حيوان دلالت دارد. اما يكي از آياتي كه ميان مفسران شيعه و اهل سنت مورد مناقشه است، آيه 82 سوره نمل مي ‌باشد كه خداوند مي فرمايد: «وَ إِذا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنا لَهُمْ دَابَّةً مِنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كانُوا بِآياتِنا لا يُوقِنُونَ»؛ و هنگامى كه وعده عذاب ما بر آنان حتمى و لازم شود، جنبنده‌‏اى را از زمين براى آنان بيرون مى‌‏آوريم كه با آنان سخن مى‏‌گويد. زيرا مردم پيش از اين به آيات ما يقين نداشتند. بيشتر شيعيان، تبادر معنايي حاصل از لفظ «دابه» را دليل بر رجعت حضرت علي(عليه السلام) مي‌دانند و وجود برخي از روايات را مؤيد نظر خود مي‌دانند. اما اهل سنت رويكردي كاملاً متفاوت داشته و با استناد به برخي روايات «دابّه» را حيواني عجيب‌الخلقه و افسانه‌اي مي‌دانند. با اين وجود هر دو دسته در اين كه «دابّة الارض» در آخرالزّمان خروج مي‌كند و خروجش از نشانه‌هاي قيامت است، اتفاق‌نظر دارند. اين نوشتار با هدف حل تعارض ميان فريقين، تحقيقي بنيادي بوده و به دليل بررسي مصداق «دابّة الارض» در آيات و روايات و استفاده از كتب و اسناد، تحقيقي موردي و كتابخانه‌اي است.