اثر پتانسيل‌هاي اسمزي ناشي از پلي‌اتيلن گليكول و كلريد سديم بر شاخص‌هاي جوانه‌زني و بيوشيميايي بذر ساليكورنيا (Salicornia sinus-persica Akhani spec. nov.Akhani)

جوانه‌زني و استقرار گياهچه از مراحل حساس و مهم در چرخه زندگي گياهان هستند كه تحت تأثير تنش‌هاي غيرزنده به‌ويژه تنش‌هاي خشكي و شوري قرار مي‌گيرد. اين پژوهش جهت بررسي اثرات پتانسيل اسمزي (ناشي از كلريد سديم و پلي‌اتيلن گليكول) بر شاخص‌هاي جوانه‌زني و بيوشيميايي بذرهاي ساليكورنيا (Salicornia sinus-persica Akhani spec. nov.Akhani) در سال 1398 در آزمايشگاه زراعت دانشكده كشاورزي دانشگاه ياسوج در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار 50 تايي بذر به‌صورت دو آزمايش مجزا انجام شد كه آزمايش اول شامل 13 سطح پتانسيل اسمزي (صفر، 0.3-، 0.6-، 0.9-، 1.2-، 1.5-، 1.8-، 2.1-، 2.4-، 2.7-، 3-، 3.3- و 3.6- مگاپاسكال) بود كه براي ايجاد آن‌ها از پلي‌اتيلن گليكول استفاده شد و آزمايش دوم نيز شامل 13 سطح تنش شوري با اسمز مشابه آزمايش اول (صفر، 62، 122، 187، 249، 311، 368، 435، 498، 560، 622، 684 و 746 ميلي‌مولار) بود كه براي ايجاد آن‌ها از كلريد سديم استفاده شد. نتايج حاصل از پژوهش نشان داد كه روند شاخص‌هاي جوانه‌زني بذر ساليكورنيا در تنش‌هاي شوري و خشكي به ترتيب تا سطح حدود 1.2- (249 ميلي‌مولار) و 0.6- مگاپاسكال روند ثابت داشت و پس از آن با كاهش پتانسيل اسمزي درصد جوانه‌زني، طول ريشه‌چه و ساقه‌چه، وزن خشك ريشه‌چه و ساقه‌چه و شاخص طولي و وزني بنيه گياهچه شد روند كاهشي نشان دادند كه شيب اين روند كاهشي در تنش خشكي نسبت به تنش شوري بيشتر بود. شاخص‌هاي بيوشيميايي بذر نظير محتواي پرولين، محتواي مالون دي آلدهيد و عنصر سديم از پتانسيل اسمزي 1.2- مگاپاسكال به بعد در تنش شوري روند افزايشي و عنصر پتاسيم روند كاهشي داشت و در تنش خشكي محتواي پرولين و مالون دي‌آلدهيد روند افزايشي نشان داد. به طوركلي بذر ساليكورنيا به تنش خشكي نسبت به تنش شوري حساسيت بيشتري نشان داد.