ارزيابي برخي ويژگي‌هاي فيزيولوژيكي و بيوشيميايي ژنوتيپ‌‌هاي گندم نان (Triticum aestivum L.) تحت تنش شوري

از آنجايي كه حدود 20 درصد زمين هاي زراعي و 50 درصد توليدات در جهان تحت تنش شوري قرار مي گيرند، در نتيجه تمام مراحل زندگي گياه از جوانه زني تا توليد دانه را تحت تأثير قرار مي دهد. هدف از اين پژوهش، بررسي تأثير تنش شوري بر شاخص هاي فيزيولوژيك و بيوشيميايي برخي ارقام گندم است. بدين منظور آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام گرفت. فاكتور اول تنش شوري در سه سطح (شاهد، 100 و 150 ميلي مولار كلريد سديم‌) و فاكتور دوم ارقام گندم (ميهن، حيدري، ساي سونز و گاسگوژن) بود. گياهان از مرحله دو تا چهار برگي در معرض تنش قرار گرفتند و براي تيمار شاهد نيز از آب معمولي استفاده شد. نمونه برداري نيز 14 روز بعد از اعمال تنش، از نمونه هاي تيمار و شاهد انجام گرفت. نتايج نشان داد كه در بين ارقام مورد مطالعه، تنش شوري موجب كاهش محتوي كلروفيل a، كلروفيل b، كاروتنوئيد، پروتئين كل و افزايش پرولين، آنزيم هاي آنتي اكسيداني (پراكسيداز و پلي فنل اكسيداز) و وزن تر ساقه و برگ در رقم سايسونز گرديد. همچنين تنش شوري بر ميزان اسيدآمينه هاي ليزين و متيونين تأثير معني داري نداشت. فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيداني سازوكار دفاعي بسيار مهمي محسوب مي شود و افزايش فعاليت آنزيم هاي پركسيداز و پلي فنل اكسيداز در زمان تنش شوري مي تواند تنش اكسيداتيو را كاهش دهد يا از وقوع آن جلوگيري كند. به طور كلي شوري، ارﻗﺎم ﮔﻨﺪم را ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺮار داد، زيرا ارقام ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑـﺎ ﺳـﻤﯿﺖ ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.