فيكوسيانين يك آنتي ‌اكسيدان سيانوباكتريايي: ساختار، عملكرد و كاربردها

در جلبك هاي قرمز و سيانو باكتر ها، فيكوبيلين ها به عنوان مولكول هاي داراي زنجير باز تتراپيرولي، نقش رنگدانه هاي كمكي جمع كننده نور فتوسنتزي را بازي مي كنند. رنگدانه هاي فيكوبيليني از طريق پيوند كووالانسي به پروتئين ها متصل شده و فيكوبيلي پروتئين هاي حاصل در سطح غشاهاي تيلاكوئيدي كمپكلس هاي ماكرومولكولي درشت به نام فيكوبيليزوم ها را تشكيل مي دهند. در آب هاي عميق تنها نور سبز براي سيانوباكترها قابل دسترس است، لذا فيكوبيليزوم ها قادر به جذب كاراي اين بخش از نور بوده و اين مسئله به بقاي سيانوباكترها كمك مي كند. سيانوباكترها در پاسخ به تغييرات شرايط محيطي قادر به تغييرات كمي در تركيب رنگدانه اي فيكوبيليزوم ها هستند. فيكوسيانين با رنگ آبي تيره يكي از انواع فيكوبيلي پروتئين هاست كه به شكل وسيعي به عنوان مهمترين رنگ و آنتي اكسيدان طبيعي مورد استفاده قرار مي گيرد. خصوصيات جاروب گري از راديكال هاي آزاد فيكوسيانين بخوبي شناخته شده است. فيكوسيانين با حذف گونه هاي اكسيژن و نيتروژن فعال از ايجاد تنش اكسيداتيو، كه به ساختار بيومولكول هاي سلولي آسيب جدي وارد مي كند، جلوگيري مي كند. كاربردهاي متنوع، از دخالت در پيشگيري از بيماري‌هاي مرتبط با راديكال‌هاي آزاد شامل سرطان و آلزايمر گرفته تا اثرات ضدميكروبي، از استفاده در آزمايشگاه‌هاي تحقيقاتي تا صنايع و گردش مالي قابل ملاحظه اين محصول، اهميت مرور مطالعات در زمينه فيكوسيانين را روشن مي سازد. از اين رو مقاله حاضر يافته هاي جديد در مورد منابع، ساختار، عملكرد، توليد، روش هاي استخراج و كاربردهاي فيكوسيانين را مرور و توصيف خواهد كرد.