زمين شناسي، ساخت و بافت، ميان‌بارهاي سيال و الگوي تشكيل كانه زايي مس طبيعي تيپ ميشيگان در كانسار سه بندون، شمال شرق ايران

كانه زايي مس سه بندون در بخش شمال شرقي زيرپهنه سبزوار واقع شده است. سنگ هاي داراي رخنمون در منطقه سه بندون، مجموعه اي از سنگ هاي آتشفشاني-رسوبي بخش فوقاني سري افيوليتي با سن كرتاسه بالايي شامل تراكيت، تراكي آندزيت، بازالت، اسپليت، شيل، داسيت و ماسه سنگ هستند. كانه زايي مس طبيعي در كانسار سه بندون به شكل چينه كران و محدود به واحد سنگي بازالت اسپليتي رخ داده و به‌صورت دانه پراكنده، رگچه اي، پركننده فضاهاي خالي و جانشيني قابل مشاهده مي باشد. كاني شناسي ماده معدني شامل مس طبيعي، كوپريت و مالاكيت بوده و كاني هاي باطله بيشتر شامل زئوليت، كلسيت، كوارتز، كلريت و اپيدوت است. مطالعات ميان بارهاي سيال بر روي زئوليت هاي كانسنگ مس دار، نشانگر آن است كه ميان بارهاي اوليه بيش تر از نوع دو فازي غني از مايع هستند. دماي همگن شدگي سيالات كانه ساز در بازه 228 تا 340 درجه سانتي گراد و شوري آنها از 0/6 تا 5/7 درصد وزني معادل نمك طعام اندازه گيري شده است. با توجه به ويژگي هاي اساسي كانه زايي مس در منطقه سه بندون، از جمله سنگ ميزبان، كاني شناسي، دگرساني، سيالات درگير و محيط ژئوديناميكي، اين كانسار را مي توان در رده كانسارهاي مس تيپ ميشيگان طبقه بندي كرد كه در طي دگرگوني تدفيني مس از سنگ هاي بازالتي شسته و با صعود به بخش هاي فوقاني، در اثر كاهش فشار و اختلاط با سيالات جوي، به دليل كمبود گوگرد در محيط، مس به صورت طبيعي ته نشست يافته است.