الگوي گفتماني مديريت و پخش شايعه در شرايط همه‌گيري كرونا در شبكه اجتماعي تلگرام

پژوهشِ حاضر با انتخابِ برخي نمونه‌هاي موسوم به شايعاتِ كرونايي در برخي صفحه‌هاي تلگرامي، سعي دارد ماهيتِ گفتماني اين شايعات را در چارچوب تحول نظام‌هاي گفتماني بررسي كند و ابزار مناسب هر نظامِ گفتماني براي مديريتِ آن را پيشنهاد كند. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد به هر ميزان منابعِ اعتبارسنجيِ اخبار، اعتبار خود را از دست مي‌دهند، زمينه شكل‌گيري شايعه در نسبت با تقلب و جعل بيشتر مي‌شود. رواج شايعه با مرگ در نسبت قرار مي‌گيرد و به تناسب رواج بيشتر، بيش از پيش ‌زمين شكل‌گيري نظام گفتماني خطر و احتمال خطر را تشديد مي‌كند. اين در حالي است كه مديريت فضاي بحران به تحققِ نظامِ گفتماني برنامه‌محور نياز دارد تا فضايي را كه بالقوه خطرناك است، به تدريج از خطر دور و به نقطه امن نزديك سازد. اوج بحرانِ گفتماني آن جا رخ مي‌دهد كه منابعِ اعتبارسنجي اخبار متناقض توليد كرده و هم‌ديگر را خنثي مي‌كنند. بنابراين، بر مبناي يافته‌هاي پژوهش، بر خلاف تلقي رايج كه نظام گفتماني تصادفي را بهتر از نظام گفتماني برنامه‌محور در نسبت با اتيك («ديگري») توصيف مي‌كند، در شرايط همه‌گيري خطر كه اصل بقاي نوع انساني در مخاطره قرار مي‌گيرد، نظام گفتماني برنامه‌محور تناسب بيشتري با اتيك و رعايت حقوق ديگري دارد.