تحليل جامعه شناختي دين رايج در دوران پاياني عصر صفوي و آثار ناخواسته آن بر گسترش خرافه؛ با تأكيد بر ديدگاه علامه مجلسي

بررسي تاريخي و جامعه‌شناختي دوران حاكميت صفويان به دليل قرابت موضوعات سياسي و اجتماعي واقع شده در آن دوران با موضوعات امروزي اهميت ويژه‌اي دارد. دليل عمده اين قرابت و اهميت، ذيل سايه گسترده مذهب و فقه ترويجي آن دوران است، لذا بررسي رويكردهاي مذهبي آن دوران به ويژه، مكتوبات، آثار و نگرش‌هاي علامه‌مجلسي به عنوان يكي از بزرگترين روحانيون آن عصر حائز اهميت است. بدين صورت در برابر سوالاتي همچون دليل گسترش خرافه در جامعه‌ي مذهبي عصر صفوي نيز تاثير نظام معرفتي رايج و متاثر از دين و فقه مهم است. باور اين پژوهش چنان است كه رويكرد روحانيون دوران صفوي به دين چونان دايره‌المعارفي جامع بود كه امكان پاسخگويي صريح و مستقيم را دارا مي‌باشد. اين رويكرد جامع كه تمركز خود را بر نقل قرار مي‌داد به تدريج سبب زوال نظام‌هاي معرفتي مبتني بر عقل گرديد و شرايط گسترش خرافه را ايجاد كرد. پژوهش حاضر به دليل اهميت بررسي اين موضوعات در پرتو زمان و تاريخ حادث شده‌ي آن تلاش دارد در چارچوب نظري جامعه‌شناسي تاريخي تشريح كننده اين روند باشد.