حقوق شهروندي، احكام و اخلاق اسلامي در طراحي شهري با تأكيد بر نگرش توحيدي

طراحي شهرها مي‌تواند با رويكردهاي متفاوتي تبيين شود. رويكردهاي رايج در اين حوزه با تأكيد بر جنبه‌هاي عملكردي، زيبايي، ادراك، محيط‌زيست، اجتماعي و فرهنگي، فرايندها و محصولات متنوعي عرضه مي‌نمايند كه تمامي شاخص‌هاي شهر اسلامي را دربر نمي‌گيرند. از منظر شهر اسلامي تعالي و پيشرفت در تمامي ابعاد زندگي فردي و اجتماعي داراي احكام و قواعدي است كه ريشه در اصول و فروع دين و آموزه‌هاي اسلامي و دارد. ازاين‌رو هدف اين پژوهش تبيين ابعاد و شاخص‌هاي طراحي شهري توحيدي با تأكيد بر احكام و اخلاق اسلامي است كه با روش پژوهش تحليل ميان‌رشته‌اي و استدلال منطقي انجام مي‌شود. رويكردي تعالي توحيدي بر پيشرفت، تعالي و زندگي بهتر انسان از طريق طراحي شهري مبتني بر احكام و اخلاق اسلامي و حقوق شهروندي و سيرت اسلامي، تأكيد دارد. التزام به احكام اسلامي و قواعد فقهي به‌عنوان يكي از اركان طراحي شهري توحيدي است كه در برنامه‌ها و اقدامات طراحي و توسعه، پايبندي به آن‌ها ضروري است كه مي‌بايست با همكاري فقها و متخصصان تعيين شود. ازجمله قواعد فقهي مرتبط در طرح‌هاي توسعه شهري، قواعد فقهي لاضرر، تسليط، نفي سبيل، ضمان و تزاحم مصلحت مي‌باشد. به‌طوري‌كه هيچ حقي از عوامل ذي مدخل در يك برنامه و طرح اعم از حقوق خداوند، حقوق نفس، حقوق ساير انسان‌ها و حقوق طبيعت تضييع نشود. پايبندي به اين قواعد و اصول هم در الگوي طراحي و هم در طراحي و اجرا و بهره‌برداري مي‌تواند به تحقق فضاها و بناهايي در تراز اسلامي بيانجامد.