مقايسه سميت چهار علف كش روي شته معمولي گندم Schizaphis graminum (Hom.: Aphididae) و شكارگر آن، كفشدوزك Hippodamia variegata (Coleoptera: Coccinellidae) در شرايط آزمايشگاهي

شته معمولي گندم، Schizaphis graminum، يكي از آفات مهم گندم است كه با تغذيه از شيره نباتي موجب خسارت به اين محصول مي‌شود، از بين دشمنان طبيعي آن، كفشدوزك Hippodamia variegate فعال‌ترين شكارگر اين آفت است. كاربرد علف‌كش‌ها در مزارع گندم ممكن است روي جمعيت اين حشرات تأثير بگذارد. اين پژوهش با هدف بررسي تأثير علف‌كش‌هاي توفوردي‌+ ام‌ث‌پ‌آ®، آگرانتيس®، و مخلوط تاپيك®+گرانستار®روي شته معمولي گندم به‌عنوان آفت و كفشدوزك شكارگر آن انجام شد. ميزان تلفات حشرات در 24، 48 و 72 ساعت پس از آزمايش محاسبه گرديد. تيمار آگرانتيس در 24 ساعت اول آزمايش تمام شته‌ها را از بين برد. تيمار مخلوط تاپيك+گرانستار در 24، 48 و 72 ساعت پس از شروع آزمايش به ترتيب 55، 70 و 92.5 درصد تلفات و تيمار توفوردي‌+ ام‌ث‌پ‌آ، نيز به‌ترتيب 20، 37.5 و 57.5 درصد تلفات ايجاد كردند. علف‌كش‌ها در غلظت يكسان به‌طور متوسط روي كفشدوزك تلفات كمتري نسبت به شته بود، به‌صورتي كه در زمان‌هاي 24، 48 و 72 ساعت پس از شروع آزمايش تيمار آگرانتيس® به ترتيب 45، 52.5 و 57.5،تاپيك®+گرانستار® 17.5، 15و 45 و توفوردي‌+ ام‌ث‌پ‌آ®،  12.5، 37.5 و 2.5 درصد تلفات روي افراد بالغ كفشدوزك داشت. با توجه به نتايج به نظر مي‌رسد شته معمولي گندم نسبت به علف‌كش آگرانتيس® و در مرحله بعد تاپيك®+گرانستار® حساسيت زيادي دارد. براساس اصول سازمان بين‌المللي كنترل بيولوژيك (IOBC)، براي كفشدوزك H. variegata علف‌كش آگرانتيس در دسته كمي خطرناك و مخلوط تاپيك®+گرانستار® در زمان 24 ساعت در دسته بي‌خطر ولي در 48 و 72 ساعت در دستۀ كمي خطرناك و علف‌كش توفوردي‌+ام‌ث‌پ‌آ® در دسته بي‌خطر قرار گرفت؛ بنابراين براي كنترل علف‌هاي هرز مزارع گندم و شته معمولي گندم علف‌كش‌ آگرانتيس و جهت كنترل نسبي و پايدار شته معمولي گندم با حفظ كفشدوزك H. variegata، علف‌كش‌هاي تاپيك®+گرانستار و توفوردي+ ام‌ث‌پ‌آ® قابل توصيه است.