كاربرد رگرسيون چندمتغيره و برنامه ريزي بيان ژن در مدل سازي تبخيرتعرق مرجع (مطالعه موردي: ايستگاه خرم آباد)

در اين پژوهش به منظور تخمين تبخيرتعرق مرجع در ايستگاه خرم آباد، روش هاي رگرسيون چندمتغيره و برنامه ريزي بيان ژن مورد بررسي و استفاده قرار گرفتند. براي اطلاعات ورودي مدل از اطلاعات ايستگاه سينوپتيك خرم آباد شامل: درجه حرارت حداكثر و حداقل، ‏رطوبت نسبي حداكثر و حداقل، ساعات آفتابي و سرعت باد ماهانه در بازه زماني 1395-1361 (به تعداد 420 ماه) استفاده شد. بر اساس رابطه بين پارامترهاي ورودي و خروجي، شش الگوي ورودي براي مدل سازي تعيين گرديد. 70 درصد داده ها براي آموزش و 30 درصد داده ها براي صحت سنجي مدل ها به كار گرفته شد، هم چنين در روش برنامه ريزي بيان ژن دو نوع عملگر رياضي شامل چهار عملگر اصلي و عملگرهاي پيش فرض مدل مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج حاصل از رگرسيون چندمتغيره نشان داد كه مدل پيشنهادي با مقدار 0.952 =R2 از دقت قابل قبولي برخورداراست. تحليل ضرايب مدل حاكي از بيشترين تأثير حداكثر درجه حرارت با ضريب 0.604 بر تبخيرتعرق مرجع بود. نتايج برنامه ريزي بيان ژن نشان داد الگوي پنجم با عملگرهاي چهار اصلي، در مرحله آموزش با ‏0.958=‏R2، ‏‎‏0.704=‏RMSE و 0.97=NS و مرحله آزمون با 0.977=R2،  ‏‏‎‎‏0.615=‏RMSE و 0.977=NS عملكرد بهتري را داشته و نتايج به‌دست‌آمده نشان داد كه برنامه ريزي بيان ژن داراي توانايي قابل قبولي در تخمين تبخيرتعرق مرجع تحت شرايط آب‌وهوايي خرم آباد بوده و به‌عنوان مدل قابل استفاده در اين زمينه معرفي كرد.