نقد و بررسي نظريه «ساخت اجتماعي واقعيت» با تأكيد بر چارچوب نظري «جهان‌هاي اجتماعي»

مقاله پيش رو سعي دارد نظريه ساخت اجتماعي واقعيت را از منظر جهان‌هاي اجتماعي پارسانيا مورد نقد و بررسي قرار دهد. اين نقد با روش تحليل منطقي داده‌هاي كتابخانه‌اي و در دو ساحت انجام شده است. ساحت اول نقد بيروني نظريه است كه مباني نظريه را بررسي مي‌كند. از منظر انسان‌شناسي نشان داده شد كه نظريه برگر برخلاف حكمت صدرايي به نفس مجرد جوهري قائل نيست و در مقابل، براي انسان به مفهومي با عنوان اگوي انضمامي قائل است. در نقد هستي‌شناسانه نشان داده شد كه برخلاف برگر كه زيست‌جهان ساخته انسان‌ها را به دليل بداهت بي‌واسطه و تام آن واقعي قلمداد مي‌كند، جهان‌هاي اجتماعي براي جهان اجتماعي وجودي حقيقي و نه پديداري قائل است كه با نفوس انسان‌ها بنا بر نظريه اتحاد علم و عالم و معلوم متحد است. در نقد معرفت‌شناسي نيز نشان داده شد كه در حكمت اسلامي اعتبارات اجتماعي بر طبيعت، حقيقت و غايت انساني مبتني است؛ برخلاف معرفت‌شناسي برگري كه اعتبارات اجتماعي بر بين الاذهانيت مشترك برساخته انسان‌ها مبتني است. ساحت دوم، نقد دروني نظريه است كه انسجام نظريه را با نقدهايي از قبيل خود متناقض‌‌بودن، تقليل‌گرايي و ... ارزيابي مي‌كند.