تبيين تاثير فعاليت هاي بهره برداري و اكتشاف بر عملكرد از طريق نوآوري محصول و خدمات در شركت هاي توليدي

هدف: در سازمان‌هاي امروزي، تركيب محصولات با خدمات يكپارچه نياز به قابليت‌هاي دوسوتواني دارد، زيرا شركت‌ها بايد قادر باشند نه تنها قابليت‌هاي اكتشاف و بهره‌برداري، بلكه ظرفيت تغيير فرآيند نوآوري را با انجام فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه همزمان با ارائه خدمات داشته باشند. بنابراين يك سازمان براي بقا، رشد، بهبود عملكرد، نوآوري محصول- خدمات و امكان رقابت پذيري در محيط پوياي امروزي نيازمند دوسوتواني استراتژيك ( شامل دو بعد بهره برداري و اكتشاف) و در نتيجه افزايش كارايي و بهره وري شركت ها است. براي به حداكثر رساندن عملكرد شركت، نوآوري محصول-خدمات بايد از طريق يك مسير متوالي بهره برداري- اكتشاف توسعه يابد.روش: به اين منظور ابتدا با مرور ادبيات، مدل مفهومي پژوهش استخراج شد؛ جامعه آماري پژوهش شركت هاي صنعتي شهر اصفهان است كه در مجموع 2480 شركت مي باشند. با توجه به مشخص و محدود بودن حجم جامعه اماري، براي تعيين حجم نمونه از فرمول كوكران براي جامعه محدود استفاده شد و 333 شركت با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي انتخاب شدند. ابزار جمع آوري داده ها، پرسش نامه است كه مديران عامل شركت هاي انتخاب شده به عنوان نمونه، تكميل كرده اند. روايي اين پرسش نامه ها با استفاده از نظرات استادان و خبرگان مورد بررسي و تاييد گرديد و پايايي آن با استفاده از روش ضريب آلفاي كرونباخ به ميزان 941/0 مورد تاييد قرار گرفت. جهت تجزيه و تحليل داده ها نيز از روش تحليل مسير و از نرم افزار هاي MPLUS و AMOS  اسـتفاده شد.يافته ها: بر اساس مدل پژوهش نتايج تجزيه و تحليل داده ها حاكي از وجود تأثير مثبت و معنادار بهره برداري و اكتشاف بر عملكرد از طريق نوآوري محصول و خدمات و نقش ميانجي اكتشاف در تاثير بهره برداري بر عملكرد است. به اين معنا زماني كه فعاليت هاي نوآوري شركت به اندازه كافي مورد بهره برداري قرار بگيرد، به كارآيي مي رسند.نتيجه گيري: نتايج پژوهش نشان داد كه يك مسير متوالي بهينه در نوآوري محصول و خدمات و مسير بهره‌برداري اكتشاف وجود دارد و مسير رسيدن به نوآوري محصول و خدمات سودآور با بهره‌ برداري از منابع و قابليت‌هاي موجود شركت آغاز مي‌شود و با اكتشاف براي تعيين و توسعه كاربردهاي فناورانه مناسب دنبال مي‌شود.