شناسايي و ارزيابي خطاي انساني در جرثقيل هاي سقفي با استفاده از روش هاي هاي SHERPA و SPAR-H

سابقه و هدف : خطاهاي انساني نقش قابل ملاحظه‌اي را در بروز حوادث صنعتي دارند. در اين پژوهش به بررسي خطاهاي انساني در اپراتورهاي جرثقيل سقفي كابين دار  يك صنعت فلزي  با استفاده از روش هاي SHERPA و SPAR-H  پرداخته شده است. مواد و روش ها: : در ايـن مطالعـه ابتـدا وظـايف  اپراتورهاي جرثقيل سقفي كابين دار با استفاده از روش آناليز سلسله مراتبي وظايف به زيروظايف و فعاليت هاي مرتبط تقسـيم گرديـد. سـپس بـا بكـارگيري روش SHERPA  اقدام به شناسايي و ارزيابي خطاهاي انساني گرديد .  يافته ها: تجزيه و تحليل كاربرگ هاي SHERPA نشان داد كه در مجموع 217 خطا شناسايي شد كه 41 % خطاها از نوع عملكردي، 21% از نوع بازبيني، 13% از نوع بازيابي، 15 % از نوع ارتباطي و 10% از نوع انتخابي بودند. با توجه به نتايج ارزيابي ريسك انجام شده 38% خطاها در سطح ريسك غيرقابل قبول، 26% نامطلوب، 14 % قابل قبول ولي نياز به تجديد نظر و 22 %  قابل قبول بدون نياز به تجديد نظرمي باشند.در يافته هاي حاصل از روش SPAR-H  بالاترين احتمال خطا مربوط به سه زير وظيفه حركت طولي، حركت عرضي و حركت بالا وپايين بود (0.3712). كمترين احتمال خطا نيز به زير وظيفه ثبت گزارش شيفت بود (0.001). نتيجه گيري: با توجه به يافته ها، بيشترين نوع خطاي شناسايي شده از نوع عملكردي و بيشترين ميزان احتمال خطا در وظيفه حمل بار در طول مسير(0.3712) مي باشد و در همين راستا براي كاهش خطا  اقدامات اصلاحي لازم در جهت  بهبود فرايند كاري وكاهش خطاي انساني در دسترس پرسنل واحد جرثقيل قرار گرفت. همچنين نتايج مطالعه نشان داد استفاده از روش هاي كيفي و كمي به طور مشترك، امكان شناسايي و اولويت بندي خطاهاي شناسايي شده را فراهم مي كند.