بررسي عوامل مؤثر بر نياز به مسكن با تأكيد بر مسائل اجتماعي و جمعيتي مطالعه موردي: شهر ايلام

مقدمه: شاخص‌‌هاي اجتماعي مسكن مناسب‌‌ترين ابزار اندازه‌‌گيري پيشرفت و تحقق هدف‌‌هاي كلي مسكن محسوب مي‌‌شوند و از طريق اين شاخص‌‌ها مي‌‌توان كليه سطوح، از فردي تا جمعي را مورد بررسي و ارزيابي قرار داد. در برنامه‌‌ريزي مسكن بايد شرايط جمعيتي - اجتماعي و سكونتگاه‌‌هاي كشور را درنظر گرفت و همچنين از تأمين خدمات ضروري و جنبي آن نظير بهداشت، دسترسي به خدمات اجتماعي موردنياز مردم نبايد غفلت كرد. بدون‌‌شك اين امر به تعادل فضايي و رسيدن به عدالت اجتماعي كمك خواهد نمود. از اين‌‌رو، پژوهش حاضر با هدف بررسي عوامل مؤثر بر نياز به مسكن با تأكيد بر مسائل اجتماعي و جمعيتي در شهر ايلام انجام گرفته است.داده و روش: مقاله حاضر از نظر هدف كاربردي و از نظر روش توصيفي – تحليلي (پيمايشي) مي باشد. جامعه آماري پژوهش را خانوارهاي شهر ايلام تشكيل مي دهد كه تعداد 383 خانوار به عنوان نمونه آماري به روش نمونه گيري خوشه اي انتخاب شد. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه محقق‌‌ساخته است كه روايي آن به شيوه صوري (محتوايي) و پايايي آلفاي كرونباخ به ميزان 841.0 تاييد شد. تجزيه و تحليل داده‌‌ها از طريق معدلات ساختاري و روش‌ برآورد سرانه مسكوني و تراكم خالص انجام شده است.يافته‌ها: يافته ها نشان ميدهد كه متغيرهاي سن (21.0)، جنسيت (30.0)، بعد خانوار (18.0)، تركيب خانوار (38.0)، مراحل زندگي (18.0)، گرايش به نوآوري (24.0)، خواستگاه سكونتي (22.0) و مهاجرت (19.0) با نياز به مسكن شهر ايلام رابطه معناداري دارند. در بررسي همزمان مجموعۀ عوامل، به ترتيب متغيرهاي تركيب خانوار (33 درصد)، سن (24درصد)، و خاستگاه سكونتي (21 درصد) بيشترين تأثيرگذاري را در نياز به مسكن در شهر ايلام داشته اند. همچنين، با توجه به بررسي داده‌‌هاي گردآوري شده و استفاده از مدل كمي سرانه مسكوني و تراكم خالص مشخص شد كه زمين موردنياز براي ده سال آينده شهر ايلام 14.7 هكتار است.نتيجه‌گيري: در نتيجه، برآورد تحولات سني و جنسي جمعيت، روندهاي تشكيل خانوار جديد، جريان‌‌هاي اقتصادي - اجتماعي و سهم قابل تخصيص درآمد خانوار به هزينه‌‌هاي مسكن و شرايط حاكم بر روندهاي تبديل يك نياز بر تقاضاي مسكن مؤثر مي‌‌باشند، بنابراين، استنباط درست از تأثيرگذاري اين مؤلفه‌‌ها، پيش‌‌بيني تقاضا مسكن و تأثيرات اين عوامل مهم و تعيين‌‌كننده نبايد ناديده گرفته شود.