حل ناكارآمدي نظام مشاركت محلي با كاربست رويه شهرسازي تاكتيكال (نمونه مورد مطالعه: محله پامنار، بافت تاريخي شهر كرمان)

مقدمه: ساخت برنامه ريزي شهري و شهرسازي كشور و به طور خاص در حوزه بافت هاي تاريخي ناكارآمد كشور(از جمله محله تاريخي پامنار كرمان، به عنوان نمونه مورد مطالعه)، درگير مسايل و چالش هاي متعددي هستند. بافت هايي كه نه به لحاظ مالي و نه به لحاظ تكنيكي و گفتماني سيستم برنامهريزي كشور قادر به برطرف نمودن آنها نيست. در اين راستا، شهرسازي معاصر با تغيير پارادايمي نظير بالا_آمرانه به پايين_مشاركتي در قالب رويكرد شهرسازي تاكتيكال به‌مثابه يكي از گونه هاي نوين شهرسازي در ارتباط با بافت هاي ناكارآمد شهري، ميتواند كارآمد باشد. در راستاي مقدمه ذكر شده، پژوهش حاضر با شناسايي و الويت بندي پروژه هاي تاكتيكال با محوريت افزايش مشاركت‌جويي و نيز اجرايي نمودن اين پروژه ها در فضاهاي شهري بافت هاي تاريخي كشور(نمونه مورد مطالعه: محله پامنار شهر كرمان) به انجام رسيده است.داده و روش: اين پژوهش داراي هدف كاربردي و به لحاظ نوع تحليل، در گروه تحقيقات آميخته، يا به عبارتي كمي-كيفي قرار مي گيرد. روش ميداني مورد استفاده، شامل بازديد ميداني و پرسشنامه كارشناسي(مباني مقايسه زوجي) و روش فوكس گروپ، متشكل از شهروندان، مسئولين شهرداري و مسئولان دفتر تسهيل گري بازآفريني بافت ناكارآمد محله پامنار بوده است.يافته‌ها: در راستا رفع مشكلات و مسايل  شناسايي شده، 13 پروژه تاكتيكال تدوين و به‌منظور دخالت و مشاركت شهروندان در محله پامنار با استفاده از دانش كارشناسي و به روش مقايسه زوجي مورد وزن دهي قرار گرفت و ترتيب و اولويت هر كدام از اين موارد شناسايي گرديد. اين وزن دهي، با توجه به هفت معيار(مشاركتي بودن، خلاقانه، كم هزينه، انتقادي، از پايين بودن، محلي، و غير سلسله مراتبي) شهرسازي تاكتيكال كه پيشتر شناسايي شده بود، به انجام رسيد و در ادامه، 8 مورد از پروژه هاي ياد شده با مشاركت شهروندان محله، به اجرا در آمد. روش شهرسازي تاكتيكال، به منظور توسعه درون زاي محلي، نقش برنامه ريز را به مثابه راهنما يا تسهيلگر  در نظر مي گيرد.نتيجه‌گيري: پژوهش حاضر نشان داد كه با به‌كارگيري اين روش ميتوان بخش هاي كوچك، اما به شدت موثر و ضروري از نيازهاي شهروندان را با در نظر گرفتن نقش فعال براي ساكنين به‌عنوان ذينفعان واقعي برآورده نمايد، امري كه طرح هاي بلندبالاي مرتبط با بافت هاي ناكارآمد شهري از تامين آن ها عاجز هستند.