ارائه مدلي براي پياده‌سازي استراتژي غيربازار در شركت‌ها با استفاده از رويكرد فراتركيب

در محيط هاي رقابتي و پيچيده براي كسب مزيت رقابتي و بهبود عملكرد اتخاذ رويكردهاي جديدي توسط كسب وكارها الزامي است. در اين راستا استراتژي‌ غيربازار رويكردي است كه شركت ها براي ايجاد سازگاري پويا با محيط به كار مي گيرند. استراتژي غيربازار باعث تكميل استراتژي‌هاي بازار و تاكتيك‌هاي مرتبط با آن مي‌شود و با مديريت زمينه‌هاي اقتصادي، اجتماعي، سياسي و قانوني بر فعاليت‌هاي بازار تأثير مي‌گذارد. پژوهش حاضر به دنبال شناسايي و استخراج پيشران‌ها، مؤلفه‌ها و پيامدهاي استراتژي غيربازار است. اين پژوهش از نظر هدف كاربردي و از نظر ماهيت و روش توصيفي ـ تحليلي و از لحاظ نحوه‌ي جمع‌آوري داده‌ها داراي رويكردي كيفي است. اين مطالعه از روش فراتركيب براي جمع‌آوري داده‌ها استفاده نموده است كه در نتيجه غربال‌گري مقالات مرتبط با موضوع استراتژي‌هاي غيربازاري بين سال‌هاي 2009 تا 2021 تعداد 75 مقاله شناسايي و با استفاده از فرايند كدگذاري‌، سه مقوله اصلي در 12 بعد و 44 شاخص شناسايي و برچسب‌گذاري شده است؛ كه بر اساس رويكرد سيستمي سه بخش اصلي پيشران، مؤلفه و پيامد مدل جامع را شكل مي‌دهند. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه پيشران‌هاي استراتژي غيربازار شامل عوامل سياسي، عوامل قانوني، عوامل اجتماعي، عوامل اقتصادي و عوامل سازماني است. مؤلفه‌هاي استراتژي غير بازار نيز شامل فعاليت‌هاي اجتماعي، فعاليت‌هاي سياسي، نظارت و ارزيابي و همسويي مي‌باشد. در نهايت پيامدهاي استراتژي غيربازار شامل بهبود عملكرد سياسي، بهبود عملكرد اجتماعي و بهبود عملكرد بازار است كه مي‌توانند براي بهبود و پيشرفت شركت‌ها مؤثر باشند. مدل پيشنهادي مي‌تواند بينش مديراني را كه به دنبال ايجاد ارزش و بهبود عملكرد خود هستند افزايش داده و همچنين موجب درك بهتر مديران از ماهيت رقابت غيربازار شود.