تاريخ آموزش محيط‌‌زيست در ايران: محيط‌‌زيست در كتاب‌هاي درسي دهۀ 1360

با توجه به تأثيري كه آموزش محيط زيستي، به‌ويژه آموزشِ رسميِ پايه‌‌هاي ابتدايي و متوسطه بر جامعه‌‌پذيري افراد دارد و با عطف نظر به اين واقعيت كه محتواي كتاب‌‌هاي درسي آينۀ تمام‌‌نما و تعيّن اصلي سياست‌گذاري دولتي در عرصۀ آموزش هستند، اين پژوهش از طريق تحليل محتواي كمّي كتاب‌‌هاي درسي پايۀ پنجم ابتدايي و سوم راهنمايي دهۀ 1360 (سال‌‌هاي 1361 و 1365 و 1369) در تلاش است تا نشان دهد كه سهم محيط‌‌زيست و حفاظت از آن در كتاب‌‌هاي درسي و متعاقباً در آموزش رسمي به چه ميزان بوده است و اصولاً نگاه به محيط‌زيست در انديشۀ برنامه‌‌ريزان درسي و مؤلفان كتاب‌‌هاي درسي چگونه و تحت‌تأثير چه عواملي قرار داشته است. يافته‌‌هاي پژوهش نشان مي‌‌دهد كه از مجموع محتواي متني كتاب‌‌هاي بررسي‌شده تنها دو درصد به حفاظت محيط‌‌زيست پرداخته است و در سطوح سه‌گانۀ دانش و نگرش و مهارت، از مجموع محتواي متنيِ محيط‌زيستيِ كتاب‌‌هاي بررسي‌شده، 78درصد به سطح دانش (آگاهي)، 1درصد به سطح نگرش و 9درصد به سطح مهارت اختصاص يافته است و افزون بر اين بيشترين ميزان داده‌‌هاي محيط‌‌زيستي را مي‌‌توان در كتاب‌‌هايي چون جغرافيا، علوم‌تجربي و حرفه‌وفن يافت. اين امر مي‌‌تواند نشانگر غلبۀ تفكر تجربي بر نگاه برنامه‌‌ريزان درسي در زمينۀ آموزش محيط‌‌زيست باشد.