غربالگري تحولي: بررسي تاثير تولد زودهنگام و وزن هنگام تولد بر تاخير در رشد مهارت هاي ارتباطي، حركتي، شناختي و اجتماعي هيجاني كودك با استفاده از پرسشنامه هاي سنين و مراحل (ASQ3TM)

مقدمه: اوايل كودكي دوره حساس براي رشد تواناييهاي شناختي، زباني، اجتماعي و حركتي است. بعلت اهميت تشخيص زودرس تاخيرهاي تحولي در كودكان، اين مطالعه با هدف بررسي تاثير تولد زودهنگام و وزن هنگام تولد بر رشد مهارتهاي تحولي كودكان 12 تا 36 ماهه در شهر خرم آباد انجام گرديد. مواد و روش ها: در يك مطالعه همگروهي، تعداد 125 كودك 12 تا 36 ماه شهر خرم آباد در سه گروه پره ترم (59 نفر)، داراي وزن كم تولد و ترم (21 نفر) و همچنين داراي وزن نرمال تولد و ترم (45 نفر)، با استفاده از پرسشنامه هاي سنين و مراحل در پنج حيطه تحولي بررسي شدند. براي مدل بندي اثر »سن و وزن تولد كودك « بر »حيطه هاي مختلف رشد « از پنج مدل رگرسيون لوجستيك بطور مجزا استفاده گرديد. داده ها با نرم افزار SPSS، نسخه 22 و تحت سطح معناداري 0.05 مورد تحليل قرار گرفت. يافته ها: در غربالگري كودكان مورد مطالعه، ميزان تاخير تحولي در حداقل يك حيطه 49.6% بود كه بيشترين تاخير در حركات ظريف 15.2%و كمترين تاخير در حل مساله 6.4% مشاهده شد. بعلاوه در برقراري ارتباط 9.6% حركات درشت 9.6% و شخصياجتماعي8.8% كودكان غيرطبيعي بودند. بر اساس مدل رگرسيون لجستيك، ارتباط »وضعيت سن و وزن تولد كودك « با وضعيت تحول مهارت ارتباط (235%=P)، حركات ظريف (125%=P) و شخصياجتماعي (307%=P) غير معنادار ولي نسبتا قابل ملاحظه بود. بحث و نتيجه گيري: وزن كم تولد در نوزادان ترم، ريسك فاكتور براي تاخير در حيطه ارتباط و حركات ظريف است، درحاليكه پره ترم بودن، ريسك فاكتور در حيطه شخصياجتماعي است. تولد زودرس و وزن كم تولد از عوامل خطرساز تاخيرهاي تحولي در كودكان است كه نياز به غربالگري زودهنگام براي تشخيص و جلوگيري از بروز عوارض در آينده دارد.