مطالعۀ ناهمساني در وابستگي فضايي تغييرات قيمت مسكن در نواحي 22گانۀ شهر تهران

فرايند تحليل داده‌هاي قيمت مسكن و رشد آن كه به‌نوعي داده‌هاي فضايي هستند، تحت تأثير وابستگي فضايي قرار دارد. اين بدان معنا است كه قيمت مسكن و تغييرات آن در يك ناحيه سبب تغييرات قيمت مسكن در نواحي هم‌جوار مي‌شود. اما نكتۀ ديگر در ارتباط با قيمت مسكن در نواحي مختلف شهري، ناهمساني در وابستگي فضايي است. اين موضوع نشان مي‌دهد انحراف در مشاهدات وابستگي فضايي در تغييرات قيمت مسكن بين نواحي مختلف در طول زمان وجود دارد؛ به‌طوري‌كه اثر وابستگي فضايي بين مناطق شهري در زمان افزايش قيمت، با زمان كاهش قيمت مسكن متفاوت است. تحليل نظري اين پديده از طريق نظريه‌هاي اقتصاد رفتاري صورت مي‌گيرد. در اين پژوهش به بررسي اين پديده در بازار مسكن نواحي 22گانۀ شهر تهران مي‌پردازيم. بدين‌منظور، با استفاده از تخمين مدل فضايي پانل اثر ثابت پويا، اثر متغيرهايي مؤثر بر نرخ رشد قيمت مسكن نواحي 22گانۀ شهر تهران برآورد شده است. نتايج آزمون‌ها حاكي از وجود روابط غيرخطي در مدل است. با كمك مدل رگرسيون فضايي انتقال ملايم پانلي (PSTR)، با يك تابع انتقال و تعيين سرريز نرخ رشد قيمت مسكن نواحي هم‌جوار به‌عنوان متغير انتقال، مشخص شد وابستگي فضايي نرخ رشد قيمت مسكن بين نواحي 22گانۀ شهر تهران در شرايط رونق بيشتر از شرايط ركود است و نوعي ناهمساني در وابستگي فضايي نرخ رشد قيمت مسكن بين نواحي شهر تهران در طول زمان وجود دارد.