ارزيابي پتانسيل توليد و خلأ عملكرد برنج در ايران با استفاده از مدل SSM-iCrop2

برنج در رژيم غذايي مردم ايران از جايگاه ويژه اي برخوردار است. براي تامين نياز كشور لازم است توليد اين محصول افزايش يابد كه با توجه به محدوديت سطح زير كشت، افزايش عملكرد در واحد سطح روش مناسب‌تري است. يكي از بهترين راه ها براي افزايش توليد، كاهش خلاء عملكرد مي باشد. مطالعه حاضر با هدف برآورد خلاء عملكرد برنج در كشور در سال 1395 طراحي و اجرا شد. در اين مطالعه، با استفاده از پروتكل اطلس جهاني خلاء عملكرد، مناطق اقليمي و ايستگاه‌هاي هواشناسي مرجع توليد برنج در ايران تعيين شدند. ابتدا عملكرد واقعي برنج از آمارنامه كشاورزي كشور استخراج و سپس عملكرد پتانسيل در مناطق اصلي توليد اين محصول با استفاده از مدل شبيه سازي SSM-iCrop2 و داده‌هاي مربوط به آب و هوا، مديريت و خاك برآورد شد. خلاء عملكرد از اختلاف بين عملكرد واقعي كشاورزان و عملكرد پتانسيل محاسبه شد. مقدار عملكرد واقعي برنج در مناطق اقليمي اصلي توليد اين محصول در كشور از 3.5 تا 5.2 تن در هكتار و عملكرد پتانسيل شبيه‌سازي شده از 6.3 تا 9.5 تن در هكتار برآورد شد. بنابراين ميزان خلاء عملكرد از 2.1 تا 5.1 تن در هكتار متغير بود. نتايج اين تحقيق نشان داد كه در صورت كاهش خلاء عملكرد برنج، ميزان توليد اين محصول را مي توان از 2 ميليون و 440 هزار تن به 4 ميليون و 103 هزار تن افزايش داد و بنابراين به خودكفايي در تامين برنج كشور دست يافت.