ارزيابي صفات بيوشيميايي و بيان برخي ژن‎ها در ارقام هيبريد ذرت تحت شرايط تنش خشكي

ذرت باتوجه به تامين غذاي انسان از جايگاه ويژه اي در بين گياهان زراعي برخوردار است. پژوهشگران دريافته‎اند كه خشكي رابطه مستقيمي با محدوديت توسعه كشت و توليد ذرت در دنيا دارد. تنش خشكي عامل كاهش 17 درصدي عملكرد سالانه ذرت دانه‎اي در جهان است. اين مطالعه به منظور ارزيابي اثر تنش خشكي بر بيان برخي ژن‎ها و صفات بيوشيميايي مرتبط با تحمل به خشكي در ارقام ذرت تحت شرايط مزرعه اي صورت گرفت. آزمايش به صورت كرت‎هاي خرد شده بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتور اصلي، تنش  خشكي در سه سطح  شامل تبخير از تشتك كلاس A با مقدار 5±75 ميلي‎متر (شرايط نرمال به عنوان شاهد)، 5±115ميلي‎متر ( تنش متوسط) و 5±140 ميلي‎متر (تنش شديد) و فاكتور فرعي شامل سه هيبريد ذرت (هيبريد ديررس كارون، هيبريد ديررس 704 و هيبريد متوسط رس مبين) بود. صفات مورد ارزيابي نيز شامل مقادير آبسزيك اسيد و ايندول استيك اسيد و ميزان بيان ژن‎هاي MIPS، ZmFER1 و ZmPR10 بود. نمونه برداري در سه مرحله چهار برگي، گرده افشاني و 10 روز بعد از گرده افشاني صورت گرفت. نتايج نشان داد كه هيبريد كارون اختلاف معني‏داري با ساير ارقام از لحاظ محتواي آبسيزيك اسيد و ايندول استيك اسيد (به ترتيب 345 و 468 نانوگرم بر گرم وزن تر) تحت شرايط تنش شديد و ده روز بعد از گرده افشاني داشت و تحمل بيش تري نسبت به تنش خشكي نشان داد. ارزيابي ژن‎هاي MIPS، ZmFER1 و ZmPR10 نيز نشان داد كه در بين هيبريدهاي مورد مطالعه، هيبريد كارون بيان ژن بيش تري نسبت به شاهد در سطوح مختلف تنش و تقريباً در تمام مراحل مورد اندازه گيري داشت. نتايج اين تحقيق نشان داد كه محتواي بيش تر هورمون‏‏هاي آبسزيك اسيد و ايندول استيك اسيد و نيز بيان بالاتر ژن‏هاي مورد مطالعه در القاي تحمل به تنش خشكي مؤثر است و در بين هيبريدهاي مورد مطالعه نيز هيبريد كارون با داشتن محتواي بالاتر اين هورمون‏ها و بيان بالاتر ژن‏ها نسبت به ساير ارقام، از تحمل بالاتري نسبت به تنش خشكي برخوردار بود.