عنوان مقاله :
ارائۀ نظريۀ عدالت اجتماعي هايك در بستر ادوار فكري وي و نقدهايي بر آن
پديد آورندگان :
مقدم ، وحيد دانشگاه اصفهان - گروه معارف اهل بيت عليهمالسلام , اسماعيلي كرباسي ، مرجان دانشگاه اصفهان
كليدواژه :
هايك , عدالت اجتماعي , نظم خودجوش , قواعد انتزاعي , مسئلۀ هماهنگي
چكيده فارسي :
هرچند فون هايك را از منكران ثابتقدم عدالت بهشمار ميآورند، اين نظر چندان دقيق نيست. هايك نهادگرايي است كه بر اهميت بسيار قواعد انتزاعي در ادارۀ جوامع آزاد بهمنظور حل مسئلۀ هماهنگي در اقتصاد تأكيد ميكند. عدالت توزيعي با چنين قواعدي در تعارض قرار گرفته است و به ايجاد جوامع قبيلهاي فاقد ثروت ختم ميشود، چراكه با بهشكستكشاندن هماهنگي موجب ناكارآيي ميشود. اين روش نظريهپردازي در بسياري از نظريههاي عدالت، حتي در مشهورترين آنها، مغفول مانده است، زيرا آنها نحوۀ تعاملات افراد در جامعه را، يعني نحوۀ كار اجتماعي و آنچه به صلاح و فساد آن منجر ميشود، چندان موردتوجه قرار نميدهند. درعينحال، نقدهايي به اين نظريه وارد است؛ ازجمله سادهسازيهاي بيش از حد نظريۀ هايك بهدليل سادهانگاري درمورد ماهيت انسان و جوامع ساخت انسان، بيتوجهي به شكلگيري گروههاي ذينفع در اقتصاد، دشواري شناخت قواعد عادلانۀ بازي، بيتوجهي به تأثير منفي نابرابريهاي زياد در نظم اجتماعي، درنظرنگرفتن امكان وجود قواعد توزيعي مربوط به خود بازي، و درنهايت عدم امكان تصميمگيري بازيگران جامعۀ آزاد درمورد قواعد لايههاي عميق جامعه كه ساير قواعد در بستر آن شكل ميگيرند.
عنوان نشريه :
پژوهشنامه انتقادي متون و برنامه هاي علوم انساني
عنوان نشريه :
پژوهشنامه انتقادي متون و برنامه هاي علوم انساني