طراحي الگوي شناختي بازماندگان بيماري سرطان با رويكرد پديدارشناسي: مطالعۀ موردي بيماران در شهر اروميه

با‌توجه به تجربۀ گسست‌ها و چالش‌هاي شناختي متعدّد در زيستن با بيماري مزمني مانند سرطان پيش‌بيني مي‌شود اين بيماري توان زيادي در ايجاد تغييرات شناختي و تكوين طرح‌وارۀ ذهني جديد در‌بين بازماندگان بيماري سرطان داشته باشد. در مطالعات اجتماعي-شناختيِ دهه‌‌هاي اخير، به سرطان به‌عنوان يك چالش شناختي توجه شده است كه به‌طور مؤثري، امكان عامل‌بودن و چانه‌زني براي تغيير را فراهم كرده است. در اين پژوهش، براي فهم طرح‌وارۀ شناختي بازماندگان از رويكرد كيفي با تأكيد بر روش پديدارشناسي تفسيري استفاده شد. داده‌هاي ميداني با استفاده از تكنيك مصاحبه، مشاهده و معيار اشباع‌داده در‌بين بازماندگان بيماري سرطان شهر اروميه گردآوري شده است. با 10 زن و 9 مرد مراجعه‌كننده به بيمارستان اميد كه بهبود يافته بودند، مصاحبه و داده‌ها به روش كلايزي تحليل شد. از تحليل و كدگذاري مصاحبه‌ها، 7 مضمون اصلي استخراج شد كه عبارت است ‌از: اجتماعي‌شدن در گذاري آشفته، زيستن در كشاكش خطا و كمال، جانبداري، راهبردهاي هيجاني، ادراك قضا-قدري، متابعت و ادراك شناختي جديد. يافته‌ها نشان مي‌دهد تجربۀ زيستن با سرطان، منشأ گسست از طرح‌وارۀ ذهني پيشين‌ بوده است و ساماندهي تجربۀ زيستۀ بازماندگان نشان مي‌دهد بقا در بيماري، مستلزم عامل‌بودن براي پذيرش تجربه‌هاي شناختي جديد است.