تدوين الگوي رهبري مبتني بر ارزش بر اساس سند تحول بنيادين آموزش وپرورش وبرنامه درسي ملي در آموزش و پرورش ايران

هدف: با توجه به اهميت سندهاي تحول بنيادين و برنامه‌درسي ملي در برنامه‌هاي آموزش‌وپرورش، پژوهش حاضر با هدف تدوين الگوي رهبري مبتني بر ارزش بر اساس سند تحول بنيادين و سند برنامه‌درسي ملي در آموزش‌وپرورش ايران انجام شد.روش‌شناسي: اين مطالعه كاربردي و از نظر شيوه اجرا كيفي بود. جامعه پژوهش دو سند تحول بنيادين و برنامه‌درسي ملي در آموزش‌وپرورش ايران بودند كه تمام جمله‌ها و پاراگراف‌ها آنها به روش سرشماري به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. براي گردآوري داده‌ها از مرور كامل هر دو سند مذكور و ثبت جمله‌ها و پاراگراف‌هاي مرتبط با رهبري مبتني بر ارزش استفاده شد كه روايي محتوايي با نظر 15 نفر از خبرگان و متخصصان تاييد و پايايي آنها از طريق ضريب توافق بين دو كدگذار 0.77 بدست آمد. داده‌ها با روش كدگذاري باز، محوري و انتخابي تحليل شدند.يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد كه سند تحول بنيادين داراي 227 شاخص در دو مقوله فرايندها و رسالت‌ها بود؛ به‌طوري‌كه مقوله فرايندها شامل دو زيرمقوله فرايندهاي ساختاري رهبري (با سه مفهوم راهبردهاي سازمان‌محور، راهبردهاي خانواده‌محور و راهبردهاي مدرسه‌محور) و فرايندهاي محتوايي رهبري (با يك مفهوم راهبردهاي تربيت‌محور) و مقوله رسالت‌ها شامل چهار زيرمقوله رسالت‌هايي درباره معلمان، دانش‌آموزان و فرهنگيان، فضاهاي تربيتي، ساحت‌هاي ارزشي تربيتي و ساحت‌هاي فرهنگ و تمدن اسلامي ايراني بودند. ديگر يافته‌ها نشان داد كه سند برنامه‌درسي ملي داراي 322 شاخص در چهار مقوله اصول، راهبردها، عناصر و شاخص‌ها بود؛ به‌طوري‌كه مقوله اصول شامل سه زيرمقوله ارزش‌هاي حاكم بر ارزشيابي پيشرفت تحصيلي و تربيتي، ارزش‌هاي حاكم بر انتخاب راهبردهاي ياددهي و يادگيري و ارزش‌هاي ناظر بر برنامه‌هاي درسي و تربيتي، مقوله راهبردها شامل دو زيرمقوله راهبردهاي توليد و اجراي برنامه‌ها و راهبرد مركزي فطرت‌گرايي توحيدي، مقوله عناصر شامل پنج زيرمقوله تعقل، ايمان، علم، عمل و اخلاق و مقوله شاخص‌ها شامل شش زيرمقوله ارزش‌هاي ديني و ملي تربيت نسل، ارزش‌هاي اخلاقي تربيت نسل، برنامه‌هاي ارزشي تربيت نسل، الگوي هدف‌گذاري در تربيت نسل، اهداف كلي برنامه‌هاي درسي و تربيتي در تربيت نسل ارزشي و تحقق اهداف برنامه درسي و تربيتي در تربيت نسل ارزشي بودند. در نهايت، الگوي رهبري مبتني بر ارزش بر اساس هر دو سند سند تحول بنيادين و برنامه‌درسي ملي ترسيم شد.بحث و نتيجه‌گيري: با توجه به دو الگوي رهبري مبتني بر ارزش طبق سندهاي تحول بنيادين و برنامه‌درسي ملي، متخصصان و برنامه‌ريزان آموزش‌وپرورش مي‌توانند از آنها بهره‌برداري كنند كه براي اين منظور بهبود مقوله‌ها و زيرمقوله‌ها ضروري است.