عنوان مقاله :
سنگشناسي و زمين شيمي سنگهاي بازيك در قاعده سازند شمشك در منطقه زين آباد (كوههاي مورو، شمال غرب تبريز)
پديد آورندگان :
كارگرزاده ، محمد امين دانشگاه تبريز - دانشكده علوم طبيعي - گروه علوم زمين , حاجي علي اوغلي ، رباب دانشگاه تبريز - دانشكده علوم طبيعي - گروه علوم زمين , مؤيد ، محسن دانشگاه تبريز - دانشكده علوم طبيعي - گروه علوم زمين
كليدواژه :
بازالت , زمين شيمي , ژوراسيك , شمشك , زين آباد
چكيده فارسي :
منطقه ي مورد بررسي در نزديكي روستاي زين آباد، شمال غرب تبريز واقع است. واحدهاي چينه اي پركامبرين تا كرتاسه رخنمون اصلي سنگ هاي منطقه را تشكيل مي دهند. سنگهاي بازيك مورد بررسي به صورت گدازه و دايك هاي ديابازي در ارتباط با سنگ هاي شيل، ماسه سنگ و كنگلومراي سازند شمشك (ترياس پسين-ژوراسيك پيشين) تشكيل شده اند. اين سنگها بسيار هوازده بوده و داراي حفرههاي پرشده فراوان از كانيهاي ثانويه كلريت، كلسيت، زئوليت و كاني هاي تيره هستند. بر اساس بررسي هاي ميكروسكوپي در سنگ هاي بازيك مورد بررسي، پلاژيوكلاز كاني اصلي تشكيلدهنده است و به احتمال بسيار كاني هاي آهن و منيزيم دار پيروكسن به طوركامل به كلريت، كلسيت، اپيدوت و كاني هاي تيره تجزيه شده اند. مهمترين بافتهاي سنگي شامل پورفيري، گلومروپورفيري، بادامكي، غربالي و نيمه پوست ماري (ساب افتيك) هستند. براساس نتايج زمين شيميايي، تركيب سنگ هاي بازيك مورد بررسي در گستره بازالت با ماهيت قليايي است. بر اساس نمودارهاي عنصري، نمونه هاي مورد بررسي داراي مقادير بالاي U، Th و عناصر سنگ دوست (LILE) بزرگ يون (چون Ba, Rb) هستند. ناهنجاري مثبت سرب در اين نمودارها را مي توان به نقش پوسته قاره اي و يا دگرنهادي گوه گوشته اي توسط سيال هاي برآمده از پوسته ي اقيانوسي فرورو در تشكيل سنگ هاي مورد بررسي نسبت داد. در نمودارهاي عناصر خاكي نادر، نمونه هاي مورد بررسي غني از عناصر خاك نادر سبك (LREE) و تهي از عناصر خاكي نادر سنگين (HREE) هستند و نسبت بالاي La به Yb در آنها را به احتمال بسيار مي توان به ذوب بخشي آنها از يك خاستگاه گارنت دار در اعماق زياد نسبت داد. محيط زمين ساختي تشكيل سنگ هاي بازيك زين آباد وابسته به محيط درون ورقه اي است كه به احتمال بسيار در ارتباط با فازهاي كششي پس از برخورد قاره اي سيمرين به درون پوسته قار ه اي آذربايجان در شمال غرب ايران نفوذ كرده اند.
عنوان نشريه :
بلورشناسي و كاني شناسي ايران
عنوان نشريه :
بلورشناسي و كاني شناسي ايران