شواهد كاني‌سازي مس-طلاي پورفيري در منطقه اكتشافي زرد كوه، جنوب‌شرق ايرانشهر

منطقه اكتشافي زردكوه در استان سيستان و بلوچستان و در جنوب شرق ايرانشهر قراردارد. اين منطقه در مرز حوضه پيش كماني مكران با پهنه فليش شرق ايران واقع است. زمين شناسي منطقه بيشتر شامل سنگ هاي آتشفشاني-رسوبي كرتاسه پسين بوده كه توده پيروكسن ديوريتي تا مونزوديوريتي در آن ها نفوذ كرده است. توده ديوريتي دربردارنده رگچه هاي كوارتز- سولفيد فراوان با سيماي به شدت دگرسان شده است. كاني سازي در اين منطقه بيشتر همراه با دگرساني هاي سيليسي و آرژيليك همراه با پهنه گسترده گوسان ديده مي شود كه با دگرساني پروپليتيك دربرگرفته شده است. كاني هاي اوليه پيريت و كالكوپيريت و كاني هاي ثانويه شامل گوتيت، هماتيت، ليمونيت، ژاروسيت، كالكوسيت، كووليت، مالاكيت و آزوريت هستند كه در قالب بافت رگچه اي، افشان، گل كلمي و جانشيني ديده مي شود. بيشترين مقدار طلا 1/1 گرم بر تن، مس 5 درصد، نقره 4 گرم در تن، آرسنيك بيش از 100 گرم برتن و روي 759 گرم برتن اندازه گيري شده است. بررسي سيال هاي درگير در كاني كوارتز نشان مي دهد كه دماي همگن شدگي سيال هاي درگير بين 188 تا 365 درجه ي سانتي گراد و مقدار شوري از 14/5 تا 18/2 درصد وزني متغير است. داده هاي دما و شوري نقش فرآيند آميختگي سيال با دما و شوري بالا به (احتمال بسيار ماگمايي) را با سيال هاي جوي با دما و شوري پايين تر را در تشكيل ذخيره معدني نشان مي دهد. نوع دگرساني و گسترش آن، بي هنجاري هاي زمين شيميايي، گستره دما و شوري، موقعيت زمين شناسي، سنگ شناسي و كاني شناسي نشان مي دهد كه كاني سازي منطقه اكتشافي زردكوه مي تواند نشانگر بخش پسين يك سامانه از نوع مس- طلا پورفيري باشد.