مدرسه‌اي براي كودكان: مطالعه پديدارشناسانه

در سال هاي اخير ضرورت مشاركت‌دهي ذينفعان در طراحي محيط مدارس به عنوان قلب تپنده و بالنده جامعه، مورد تاكيد زيادي قرار گرفته ‌است در اين پژوهش پديدارشناسي توصيفي، تلاش شد با استفاده از نمونه‌ گيري هدفمند از نوع طبقه‌ اي، ادراك دانش‌آموزان پايه‌ هاي سوم تا ششم چهار مدرسه مورد واكاوي عميق قرار گرفته و ويژگي‌هاي مدارس مورد نظر دانش‌آموزان شناسايي و طبقه‌‌بندي گردد. بدين‌منظور انشايي به دانش‌آموزان تخصيص يافت و از آن‌ها خواسته شد تا جمله ناتمام «دوست دارم در مدرسه اي درس بخوانم كه...» را تكميل كنند. داده‌ها با استفاده از راهبرد كُلايزي تحليل گرديد و پس از بررسي‌90 انشا از 164 انشاء اشباع نظري داده ‌ها صورت پذيرفت. به‌منظور افزايش اتكاپذيري، تاييدپذيري، باورپذيري صحت داده‌ها، از شيوه‌هاي «بازرسي و بازبيني در زمان كُدگذاري»، «بهره‌گيري از نظرات همكاران پژوهشي و تأييد آن‌ها»، «تبيين جزئيات دقيق فرايند گردآوري و تحليل داده‌ها»، «درگيري طولاني مدت»، سه‌سو‌سازي و تحليل موارد منفي استفاده‌ شد. يافته‌ها به شناسايي و بازنمايي مضامين و زير‌مضامين در قالب شش عامل اصلي شامل عوامل مربوط به ملزومات و فضاي فيزيكي، عوامل مربوط به تجهيزات، عوامل مربوط به جنسيت، عوامل مربوط به خصوصيات اخلاقي، عوامل مربوط به روش‌هاي تدريس و عوامل مربوط به وسايل و پوشش دانش‌آموزان منجر گرديد. در نهايت يافته‌ ها حاكي از آن بود كه اكثريت دانش‌آموزان از وضع موجود مدارس ناراضي بودند و مدارس براي آن ها محيط خوشايندي نبود؛ بنابراين توجه به عوامل شناسايي شده در پژوهش مي‌تواند در دلپذير شدن فضاي مدرسه و ايجاد زمينه بهبود كيفيت تجارب دانش‌آموزان و يادگيري آن‌ها موثر واقع شود.