گونه‌شناسي و ارزيابي نقدهاي مفسران معاصر شيعي بر آراء علامه طباطبايي(مطالعه‌ي موردي سوره‌ي بقره)

ﻧﻈﺮات ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ ﺑﺎزﺗﺎب وﺳﯿﻊ و ﺗﺄﺛﯿﺮ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي ﺑﺮ آﺛﺎر ﻗﺮآﻧﯽ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺷﯿﻌﻪ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻔﺴﺮان ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺷﯿﻌﯽ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮي ﮔﺴﺘﺮده از ﻧﻈﺮات ﻣﺆﻟﻒ اﻟﻤﯿﺰان، در ﻣﻮارد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﻧﯿﺰ آراي اﯾﺸﺎن را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ و ﻧﻘﺪ ﻗﺮار داده اﻧﺪ. ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﯿﺶ رو ﮐﻪ ﺑﺎ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ-ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰار ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ اي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه، ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ي آﺛﺎر ﺗﻔﺴﯿﺮي ﻣﻌﺎﺻﺮ، ﺑﻪ ﮐﺸﻒ و اﺳﺘﺨﺮاج ادﻟﻪ ي ﻣﻔﺴﺮان در ﻧﻘﺪ آراي ﻣﺆﻟﻒ اﻟﻤﯿﺰان(ﭘﯿﺮاﻣﻮن آﯾﺎت ﺳﻮره ي ﺑﻘﺮه) و ارزﯾﺎﺑﯽ آن ﻫﺎ ﻣﯽ ﭘﺮدازد. ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻔﺴﺮان در ﻣﻮاردي ﻧﻈﯿﺮ: ﭼﯿﺴﺘﯽ ﺣﺮوف ﻣﻘﻄﻌﻪ، ﮐﺸﻒ ﻣﻌﺎﻧﯽ واژﮔﺎن ﻗﺮآﻧﯽ، ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﺼﺎدﯾﻖ واژﮔﺎن و ﻋﺒﺎرات ﻗﺮآﻧﯽ، ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﻔﻬﻮم و ﻣﻔﺎد آﯾﺎت ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﻧﻈﺮات ﻋﻼﻣﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ. ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ دﻻﯾﻞ ﻣﻮرد اﺳﺘﻨﺎد ﻧﺎﻗﺪان ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪاز: ﻣﺒﻬﻢ ﺧﻮاﻧﺪن، ﺧﻼف واﻗﻊ داﻧﺴﺘﻦ، ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻗﺮآﻧﯽ و رواﯾﯽ، ﺿﻌﯿﻒ و ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ داﻧﺴﺘﻦ، ﻧﺎﺻﻮاب و ﻗﺎﺑﻞ اﺛﺒﺎت ﻧﺒﻮدن، ﻣﻐﺎﯾﺮت ﺑﺎ ﻣﻔﻬﻮم آﯾﺎت، ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ادﻟّﻪ و آﯾﺎت ﻗﺮآﻧﯽ، ﻋﺪم دﻻﻟﺖ آﯾﻪ ﺑﺮ ﺗﻔﺴﯿﺮ و... ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﯽ و ﺳﻨﺠﺶ آراي ﻧﺎﻗﺪان، ﺣﺎﺻﻞ ﭘﮋوﻫﺶ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ اﻏﻠﺐ اﯾﻦ ﻧﻘﺪﻫﺎ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻮده و ﺑﺎ آﺳﯿﺐ ﻫﺎ و اﺷﮑﺎﻻت اﺳﺎﺳﯽ ﻣﻮاﺟﻪ اﺳﺖ. اﻟﺒﺘﻪ در ﻣﻮارد ﻣﻌﺪودي ﻧﯿﺰ ﻧﻈﺮات ﻧﺎﻗﺪان ﺻﺤﯿﺢ و ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻮده و ﺿﻌﻒ دﯾﺪﮔﺎه ﻫﺎي ﻋﻼﻣﻪ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد.