فرامطالعۀ پژوهش‌هاي دلبستگي به مكان در ايران

دلبستگي به مكان يك مفهوم بنيادي در رابطۀ انسان و مكان است كه در سال‌هاي اخير توجه بسياري از پژوهشگران داخلي را جلب كرده است و هريك از منظر خاصي به اين مفهوم پرداخته‌اند. اما مطالعات انجام‌شده فاقد يك رويكرد سيستماتيك و منسجم بوده‌اند، به گونه‌اي كه در برخي از ابعاد شاهد تعدد مطالعات هستيم و در برخي ديگر مغفول مانده است.در اين پژوهش سعي مي‌شود تا با فرامطالعۀ پژوهش‌هاي انجام‌شده در ايران در حوزۀ دلبستگي به مكان، تصوير جامعي از وضعيت دانش در مورد اين مفهوم ارائه گردد و ابعاد كمتر پرداخته‌شده به آن مشخص شود. ۳۱ مقاله منتشرشده در نشريات علمي‌ـ پژوهشي داخلي با محوريت موضوعي دلبستگي به مكان، كه معيارهاي ورود به پژوهش را دارند، بررسي شده است.بنابر نتايج پژوهشگران اجماع نظري بر سر ماهيت سازۀ دلبستگي به مكان و ابعاد آن ندارند. بيشترين حجم مطالعات به ابعاد فردي و اجتماعي دلبستگي به مكان اختصاص يافته است و به بعد مكان و فرايند دلبستگي كمتر توجه شده است. سهم بيشتر مطالعات مربوط به مقياس محله است و فضاهاي عمومي، شهر، و خانه در رتبه‌هاي بعدي هستند. شناسايي و ارزيابي عوامل مؤثر بر دلبستگي بيشترين فراواني موضوعي را داشته‌اند. بررسي ارتباط بين دلبستگي به مكان و ساير مفاهيم، تبيين مدل فرايند دلبستگي به مكان، و بررسي پيامدهاي دلبستگي به مكان از ديگر موضوعات مورد توجه در مطالعات داخلي بوده است.