اثربخشي آموزش گروهي مفاهيم تئوري انتخاب بر راهبردهاي نظم جويي شناختي هيجان و سازگاري اجتماعي در زندانيان اچ آي وي مثبت

زمينه: ابتلا به عفونت اچ آي وي پديده ي اجتماعي جديدي است كه تقريباً همه ابعاد سلامت رواني، جسماني، اجتماعي و اقتصادي فرد را در زندگي تحت تأثير قرار مي دهد. يكي از مشكلات زندانيان با اچ آي وي مثبت، سطح پايين نظم جويي هيجان و سازگاري اجتماعي پايين است كه منجر به كيفيت زندگي پايين در آن ها مي شود. همچنين تحقيقات نشان مي دهد آموزش گروهي مفاهيم تئوري انتخاب بر بسياري مشكلات روانشناختي بيماران اچ آي وي مؤثر بوده است. هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسي اثربخشي برنامه آموزش گروهي مفاهيم تئوري انتخاب بر راهبردهاي نظم جويي شناختي هيجان و سازگاري اجتماعي در زندانيان اچ آي وي مثبت بود. روش: اين پژوهش، يك مطالعه ي نيمه تجربي چهار گروهي سالمون بود كه تركيبي از طرح هاي پيش آزمون - پس آزمون با گروه گواه و طرح پس آزمون با گروه گواه در آن استفاده شد. بدين منظور، از ميان زندانيان اچ آي وي مثبت زندان مركزي شيراز در سال 1399، 60 نفر به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند و به طور مساوي و تصادفي در دو گروه آزمايش و دو گروه گواه (هر گروه 15 نفر) به تصادف جايگزين شدند. گروه هاي آزمايش طي 9 جلسه ي 90 دقيقه‌اي (يك جلسه در هفته)، در برنامه ي آموزش گروهي مفاهيم تئوري انتخاب (گلاسر، 2012) شركت كردند، در حالي كه گروه هاي گواه هيچ مداخله‌اي دريافت نكردند. شركت كنندگان با استفاده از مقياس راهبردهاي نظم جويي شناختي هيجان گارنفسكي و همكاران (2001) و پرسشنامه سازگاري اجتماعي بل (1961) مورد ارزيابي قرار گرفتند. داده ها نيز، با استفاده از تحليل واريانس دو راهه تحليل شد. يافته ها: يافته هاي به دست آمده حاكي از آن بود كه آموزش گروهي مفاهيم تئوري انتخاب بر افزايش سازگاري اجتماعي و بهبود مؤلفه هاي ملامت خويش، پذيرش، نشخوارگري، تمركز مجدد مثبت، تمركز مجدد بر برنامه ريزي، ارزيابي مجدد مثبت، ديدگاه پذيري، فاجعه سازي و ملامت ديگران در زندانيان اچ آي وي مثبت مؤثر بوده است (0/05  P). نتيجه‌گيري: به نظر مي رسد آموزش گروهي مفاهيم تئوري انتخاب به واسطه تأثير تكنيك هاي كنترل، نيازهاي بنيادين، رفتار كلي، دنياي مطلوب، سيستم ادراكي، سيستم خلاق رفتاري و مسئوليت پذيري در بهبود راهبردهاي نظم جويي شناختي هيجان و سازگاري اجتماعي زندانيان اچ آي وي مثبت مي تواند در نمونه هاي بيشتر و فرهنگ هاي متفاوت مورد نظر توجه محققين قرار گيرد.