تدوين و اعتباريابي پرسشنامه ديدگاه اخلاقي

ديدگاه اخلاقي فرد در نحوۀ مواجهه با مسائل روزمره و همچنين نحوۀ استدلال اخلاقي او نقش بسزايي دارد. در جهت ارزيابي ديدگاه اخلاقي افراد، تدوين پرسش‌نامه ضروري بود. هدف اين پژوهش تدوين پرسش‌نامۀ ديدگاه اخلاقي و هنجاريابي آن بود. روش اين پژوهش تركيبي از كيفي (توصيفي­ تحليلي) و كمي (ميداني) بود. ابتدا مهم‌ترين ديدگاه‌هاي اخلاقي جمع‌آوري و تعريف شد و روايي محتوايي مؤلفه‌ها، توسط كارشناسان تأييد شد. در ادامه گويه‌هايي براي هر يك از ديدگاه‌هاي اخلاقي طراحي شد. سپس كارشناسان روايي محتوايي گويه‌ها را ارزيابي كردند. آن گويه‌هايي كه تأييد شدند، در يك پرسش‌نامۀ اوليه ادغام شدند. پرسش‌نامۀ اوليه 312 شركت‌كننده كه از ميان معلمان، دانشجويان و طلاب به‌صورت دردسترس در قم و تهران انتخاب شده بودند، اجرا شد. در تحليل يافته‌ها از هم‌بستگي پيرسون، تحليل عاملي تأييدي، ضريب آلفاي كرونباخ و نرم‌افزارهاي اس.پي.اس.اس. نسخۀ 24 و ليزرل نسخۀ 8.1 استفاده شد. نتايج نشان داد پرسش‌نامۀ ديدگاه اخلاقي شامل 11 مؤلفه و 55 گويه در طيف ليكرت پنج تايي است. روايي سازه به روش تحليل عاملي تأييدي بررسي شد كه مطلوب بود، همچنين پايايي مؤلفه‌ها با روش آلفاي كرونباخ 0.622 تا 0.752 بود. پرسش‌نامه ديدگاه اخلاقي روايي و پايايي قابل‌قبولي دارد و مي‌تواند گام مؤثري در ارزيابي ديدگاه اخلاقي افراد و توسعۀ پژوهش‌ها در اين حيطه باشد.