بهينه سازي سطح زير كشت براساس حجم مخزن و شرايط كمبود آب قابل دسترس (مطالعه موردي: پاياب سد ارسباران)

برنامه‌ريزي مناسب در استفاده از منابع محدود آب مي‌تواند نقش موثري در افزايش توليدات كشاورزي داشته‌باشد. در اين تحقيق، سطح زير‌كشت بهينه برمبناي حجم مخزن و شرايط كمبود آب قابل دسترس در دشت ارسباران تعيين شده است. ابتدا سود خالص حاصل از كشت در دوره آماري (1381-90) با رابطه استوارت و ارزشهاي اقتصادي منطقه بدست آمد. بهينه‌سازي تخصيص آب به روش برنامه‌ريزي خطي براي هر سال آماري جهت بيشينه نمودن تابع هدف (سود خالص) و با محدوديت‌هاي موجود اجرا گرديد. بهينه‌سازي براي پنج مقدار آب آبياري قابل دسترس (NIV) صورت گرفت و براي هركدام، مساحت‌هاي زير كشت بهينه ساليانه براي گياهان پيشنهادي بدست آمد. با بهينه‌سازي سطوح كشت ساليانه يك فرم بهينه ثابت نيز براي منطقه استخراج گرديد. نتايج نشان داد تغييرات سود خالص در واحد حجم آب با افزايش آب قابل دسترس در هر دو حالت بصورت سهمي درجه دو كاهش يافته و در تمام NIV ها سود سطح كشت متغير به مقدار ثابت 7% بيشتر مي‌باشد. همچنين سود خالص كل براي سطح كشت بهينه متغير ساليانه براي آب قابل دسترس 8 ميليون مترمكعب، 8% بيشتر از سطح كشت ثابت بوده و اين مقدار براي 10 تا 16 ميليون مترمكعب، بترتيب از 11% تا 18% بصورت خطي افزايش مي‌يابد كه نشان از برتري نسبي سطح كشت بهينه متغير بدون در نظر گرفتن مزاياي مديريتي حالت ثابت از قبيل طراحي، آبياري و مكانيزاسيون مي‌باشد.