ارزيابي اثر آلاينده هاي اتمسفري بر تابش خورشيدي دريافت شده توسط زمين با استفاده از مدل آنگستروم-پرسكات (مطالعه موردي: اروميه وتبريز)

تابش خورشيدي، از پارامترهاي مهم اقليمي است كه با بسياري از فرايندهاي هيدرولوژيك و هواشناسي ارتباط مستقيم دارد. به علت فقدان داده‌هاي واقعي ثبت شده اين پارامتر در ايستگاه‌هاي هواشناسي، معمولا مدل‌هاي تخمين تابش خورشيدي بر پايه پارامتر‌هاي هواشناسي در كار‌هاي عملي به كار گرفته مي‌شوند. معادله آنگستروم-پرسكات كه بر اساس ساعات آفتابي عمل مي‌كند، به طور گسترده‌اي به علت سادگي و قابل قبول بودن آن در محاسبات مربوط به مقادير تابش خورشيدي به كار گرفته شده است. تاكنون مطالعات زيادي در خصوص واسنجي ضرايب اين رابطه برمبناي پارامترهاي هواشناسي صورت گرفته است. هدف از تحقيق حاضر، ارزيابي اثر آلاينده هاي اتمسفري بر تابش خورشيدي دريافت شده توسط زمين با استفاده از مدل آنگستروم-پرسكات مي‌باشد. براي اين منظور با استفاده از داده‌هاي روزانه تابش‌سنجي ايستگاه اروميه و تبريز در دوره‌ي 3 ساله (1393-1395)، واسنجي ضرايب رابطه آنگستروم-پرسكات با درنظر گرفتن شاخص آلودگي هوا (API) انجام گرفت. همچنين براي مقايسه نتايج مدل‌هاي اصلاحي با معادله كلي، مدل‌هاي مختلف خطي، نمايي و لگاريتمي توسعه داده شد. به منظور ارزيابي دقت مدل‌ها از شاخص‌هاي آماري MABE، RMSE، NSE وR^2 استفاده گرديد. نتايج آناليز آماري مدل‌ها نشان داد كه مدل‌هاي واسنجي شده ايستگاه اروميه و تبريز بر مبناي شاخص آلودگي هوا و با ساختار لگاريتمي، داراي بهترين عملكرد نسبت به معادله كلي آنگستروم-پرسكات بودند. متوسط مقادير ريشه ميانگين مربعات خطا براي مدل‌‌ اصلاحي لگاريتمي به ترتيب براي اروميه و تبريز برابر 0/1263 و 0/1050 ژول بر سانتي‌مترمربع بر روز به‌دست آمد.