تحليل پتانسيل اقليمي كشت گندم ديم بر اساس شاخص RPI (مطالعه موردي: استان آذربايجان‌شرقي)

در اين مطالعه شاخص پتانسيل ديم (RPI) براي ارزيابي ظرفيت كشت ديم مناطق مختلف بر اساس بارش، فاصله رخداد بارش و تبخير - تعرق ارائه گرديد اين شاخص به دليل در نظر گرفتن ماند بارش در پتانسيل يابي ديم از اهميت بالايي برخوردار است چرا كه ماند بارش با ذخيره رطوبت خاك مرتبط بوده و بر عملكرد محصولات ديم اثرگذار خواهد بود. لذا به تحليل رفتار عملكرد گندم ديم در استان آذربايجان شرقي در مقابل تغييرات شاخص RPI پرداخته شد و براي تخمين عملكرد گندم ديم مدلي وابسته به اين شاخص ارائه گرديد. نتايج نشان مي دهد كه بيشترين مقدار متوسط شاخص پتانسيل ديم (RPI) و فركانس RPIهاي مازاد آن بر دشت مراغه و كمترين آن در دشت سهند بوده است. بررسي ها گوياي آنست كه رخداد بارش به تنهايي نشان دهنده پتانسيل بالا براي ديم ،نيست چراكه منطقه بستان آباد با وجود بيشترين مقدار رخداد (٩٤٥) بار در طول دوره آماري (۲۰۱۳-۲۰۰۶ )عملكرد خوبي نداشته كه دليل اين امر بالا بودن فركانس بارانهاي كم خاصيت (كمتر از ١/٤ ميليمتر درروز) مي باشد. در كل نتايج نشان مي دهد كه مناطق جنوبي استان داراي RPI و پتانسيل بالا و مناطق غربي داراي پتانسيل ديم ضعيف بودند همچنين ضرايب واسنجي مدل ارائه شده براي تخمين عملكرد گندم ديم بر پايه شاخص ،جديد هم در سطح استان و هم در تك تك ايستگاه هاي هواشناسي بجز ايستگاه سهند با مقادير P-value كمتر از ۰/۰۱ يا 0/05 داراي اعتبار مي باشد.