ارزيابي عملكرد سناريوهاي مختلف مديريت توزيع آب در شبكه هاي‌ آبياري و زهكشي

امروزه شبكه‌هاي آبياري مصرف‌كننده عمده آب در بخش كشاورزي هستند. از طرفي، عواملي همچون افزايش جمعيت، تغيير اقليم و عدم تناسب روش‌هاي توزيع آب با شرايط كم‌آبي، تأثيرات منفي بر مديريت بهره‌برداري از شبكه‌هاي آبياري داشته است. تحقيق حاضر با هدف بررسي و تعيين گزينه‏هاي مناسب مديريت تحويل و توزيع آب در شبكه آبياري و زهكشي گاوشان واقع در جنوب استان كردستان، با استفاده از مدل هيدروديناميكي SOBEK و مبتني بر شاخص‌هاي مولدن-گيتس انجام شد. كانال اصلي شبكه، 2854 (ha) از اراضي با نه تعاوني روستايي را تحت پوشش قرار مي‌دهد. در مجموع 14 بازه آبگيري در طول مسير در نظر گرفته شد. سه دوره بهره‌برداري در قالب چهار سناريوي بهره‌برداري بر اساس شاخص‌هاي ارزيابي كفايت، راندمان و اعتمادپذيري توزيع مورد مطالعه و بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان داد، در شرايط تطابق الگوي بهره‌برداري و دبي طراحي مطابق با مشخصات فني كانال، شاخص‌هاي ارزيابي مطلوب بودند. شاخص كفايت توزيع در حالت بهره‌برداري مبتني بر دبي طراحي، در 34.8 % آبگيرها بيشينه مقدار خود را داشت. اين در حالي است كه براي حالت بهره‌برداري بر اساس وضعيت موجود، اين تعداد، به 4.3 % تقليل يافت. بااين‌وجود، در شرايط موجود شبكه كه مشخصات فني آن تكميل نگرديده و الگوي بهره‌برداري و دبي ورودي به كانال با دبي طراحي مطابقتي ندارد، پايين‌ترين مقادير براي شاخص‌هاي بهره‌برداري به دست آمد. برداشت‌هاي غيرمجاز از كانال اثر مستقيم و نامطلوبي روي شاخص‌هاي بهره‌برداري گذاشته است، لذا متوقف كردن برداشت‌هاي غيرمجاز از كانال به‌منظور ارتقاي كيفيت توزيع و گردش آب در شبكه امري ضروري شناخته شد.