سرريز اطلاعات: مروري نظام‌مند بر مطالعات انجام شده در ايران و جهان

سابقه و هدف: مطالعه حاضر مروري است نظام‌مند در زمينه سرريز اطلاعات كه با هدف شناسايي وضعيت پژوهش‌هاي انجام شده در زمينه سرريز اطلاعات، تعيين شكاف‌هاي پژوهشي، تعيين مؤلفه‌ها و زيرمؤلفه‌هاي مورد توجه، روش‌شناسي پژوهش‌ها، چالش‌‌ها و راهكارهاي مربوط به سرريز اطلاعاتي مطالعات است، انجام پذيرفت.مواد و روش‌ها: در اين مطالعه مروري نظامند، جامعه آماري كليه مقالات فارسي و انگليسي موجود در پايگاه‌‌هاي اطلاعاتي معتبر بود. تاريخ جستجو تا بهمن 1400 (ژانويه 2022) است. ابتدا معيارهاي ورودي و خروجي تعيين گرديد. بر اين اساس از 72 مقاله بازيابي شده، 20 مقاله واجد شرايط بررسي بودند. ابزار پژوهش سياهه وارسي مبتني بر مراحل مدل پريزما بود.يافته‌ها: مؤلفه‌هاي پرتكرار سرريز اطلاعاتي، عامل موثر در ايجاد سرريز اطلاعاتي، عامل فردي، عامل موثر ابزاري در كنترل سرريز اطلاعاتي، عوامل موثر محيطي در رفع سرريز اطلاعات، راهكارهاي تعديل سرريز اطلاعات، تاثير سرريز اطلاعاتي بر كاربران و زيرساخت فناورانه بودند. چالش‌هاي سرريز اطلاعات در خارج از ايران، شامل نااميدي، خستگي، استرس، دستپاچگي، فشار فيزيكي و رواني، اضافه بار فناوري، سردرگمي، احساس پشيماني و در ايران محدوديت‌‌هاي سازماني، محدوديت‌‌هاي انساني، عدم تمايل به افشاي اطلاعات، پيچيدگي سازمان‌‌ها، عدم رسميت و مركزيت سازمان‌ها، با 50 درصد بود. راهكارها و پيشنهادهاي مطرح شده در مقالات شامل، مديريت صحيح اضافه‌بار اطلاعاتي، مهندسي ارزش، كنترل اطلاعات، آموزش مهارت فناوري اطلاعات و ارتباطات و معماري مناسب بود.استنتاج: با مرور پژوهش‌‌هاي حوزۀ سرريز اطلاعاتي، يافته‌‌هاي اين حوزه از نظر عوامل موثر بر سرريز اطلاعاتي، چالش‌هاي موجود و راهكارهاي غلبه بر آن مشخص گرديد. پژوهشگران علم اطلاعات و دانش‌شناسي، مهندسان نرم‌افزار و ... با آگاهي از موارد مطرح‌ شده در اين پژوهش مي‌‌توانند در پروژه‌هاي مبتني بر وب موفق‌تر عمل كنند.