ميزان شيوع و بروز انواع دستيابي عروقي در بيماران همودياليزي شهر گرگان (1400-1399)

زمينه و هدف: همودياليز، روش مهم براي درمان جايگزيني نارسايي انتهايي كليه در ۷۰ تا ۹۰ درصد بيماران مبتلا به نارسايي انتهايي كليوي (End Stage Renal Disease: ESRD) است. فيستول شرياني وريدي (Arteriovenous fistula: AVF) دستيابي عروقي انتخابي در اين بيماران باتوجه به ميزان كارآمدي بالاتر و مرگ و مير كمتر نسبت به گرافت شرياني وريدي (Arteriovenous grafts: AVG) است. اين مطالعه به منظور تعيين ميزان شيوع و بروز انواع دستيابي عروقي در بيماران همودياليزي شهر گرگان انجام شد.روش بررسي: اين مطالعه توصيفي – تحليلي روي 200 بيمار (101 مرد و 99 زن) همودياليزي در مراكز آموزشي درماني پنجم آذر و شهيدصياد شيرازي گرگان به روش سرشماري طي سال‌هاي 1399 لغايت 1400 انجام شد. چك ليستي شامل سن، جنس، سطح تحصيلات، مدت زمان دياليز، نوع اولين دسترسي عروقي و دسترسي عروقي حال حاضر شامل فيستول، گرافت، كاتتر موقت بدون كاف (كاتترموقت)، كاتتر دايم (پرمي‌كت)، محل قرارگيري دسترسي عروقي موقت (ژوگلار، ساب كلاوين، فمورال) سابقه ديابت، قوميت، مصرف سيگار و هايپرتانسيون تكميل شد.يافته‌ها: ميانگين سني در زنان 14.71±58.34 سال و در مردان 13.76±57.95 سال بود. 61.5% از بيماران زير 3 سال (ميانگين سني 3.75±3.97) تحت همودياليز بودند. دسترسي عروقي اوليه براي شروع دياليز در 69 درصد از بيماران كاتتر موقت بدون كاف و در 24 درصد فيستول بود. ارتباط آماري معني‌داري بين سيگاري بودن، قوميت، ابتلا به ديابت و پرفشاري خون و جنسيت با نوع دستيابي عروقي استفاده شده يافت نشد. همچنين ارتباط آماري معني‌داري بين طول مدت دياليز و نوع دستيابي عروقي يافت نشد.نتيجه‌گيري: باتوجه به پراكندگي كاتترها و فيستول‌ها تاكيد بر اين نكته ضروري است كه بالا بردن درصد فيستول در بيماراني كه دياليز را شروع مي‌كنند و كارگذاري به موقع AVF در بيماران ESRD مي‌تواند كيفيت زندگي بيماران دياليزي را بهبود بخشد و در صورت الزام به كارگذاري كاتتر تا حد ممكن بايستي از تعبيه كاتترهاي ساب كلاوين اجتناب شده و كاتترژوگلار كارگذاري شود.