تغييرات هورمون‌هاي گنادي چرخه فحلي بر نورون‌زايي ناحيه زير بطني موش بالغ

زمينه و هدف: نورون‌زايي فرايندي است كه نورون‌ها از سلول‌هاي بنيادي عصبي در برخي نواحي مغز بالغ مانند ناحيه زير بطني (Subventricular zone: SVZ) ديواره جانبي بطن‌هاي طرفي و شكنج دندانه‌اي هيپوكامپ رخ مي‌دهد. هورمون‌هاي جنسي بر مراحل مختلف نورون‌زايي اثر داشته و هورمون استروژن موجب افزايش تكثير سلولي مي‌گردد. اين مطالعه به منظور تعيين تغييرات هورمون‌هاي گنادي چرخه فحلي بر نورون‌زايي ناحيه زير بطني موش بالغ انجام شد. روش بررسي: اين مطالعه تجربي روي 26 سر موش كوچك آزمايشگاهي ماده نژاد NMRI بالغ انجام شد. موش‌ها با تهيه اسمير واژن تعيين چرخه شدند و سپس در چهار گروه شامل پرواستروس (n=5) ، استروس (n=7) ، مت استروس (n=7) و دي استروس (n=7) قرار گرفتند. حيوانات پس از تعيين مراحل چرخه فحلي به روش رنگ‌آميزي اسمير واژن، بيهوش و با پارافرمالدئيد پرفيوژن شدند و مغز آنها براي تهيه مقاطع ميكروسكوپي خارج شد. ارزيابي تكثير سلولي در SVZ به روش رنگ‌آميزي كريستال فاست ويوله و ايمونوهيستوشيمي براي نشانگر آنتي GFAP انجام گرديد. يافته‌ها: مشاهده مقاطع ميكروسكوپي رنگ‌آميزي شده با كرزيل ويوله نشان از افزايش آماري معني‌دار تكثير سلولي در مرحله پرواستروس نسبت به ساير مراحل چرخه فحلي داشت (P 0.05). مقايسه مقاطع رنگ شده به روش ايمنوهيستوشيمي براي آستروسيت‌ها نشان‌دهنده ارتباط تراكم اين سلول‌ها با تغييرات هورموني مراحل مختلف چرخه فحلي بود. نتيجه‌گيري: مرحله پرواستروس چرخه فحلي با تكثير سلولي و افزايش تراكم آستروسيت‌هاي SVZ مغز موش بالغ همراه است. نورون‌زايي با تغييرات سطح هورمون‌هاي جنسي در مراحل مختلف چرخه فحلي ارتباط دارد.