اثر جلبك اسپيرولينا (Spirulina platensis) بر تغييرات آنزيم‌هاي كبدي موش‌هاي نر نژاد BALB/c در معرض دوز بالاي استامينوفن

زمينه و هدف: جلبك اسپيرولينا (Spirulina platensis) داراي ارزش غذايي و درماني زيادي است. اين مطالعه به منظور تعيين اثر جلبك اسپيرولينا بر تغييرات آنزيم‌هاي كبدي موش‌هاي نر نژاد BALB/c در معرض دوز بالاي استامينوفن انجام شد.روش بررسي: در اين مطالعه تجربي از 42 سر موش نر بالغ نژاد BALB/c در هفت گروه شش‌تايي و دوز سمي استامينوفن 600 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن استفاده شد. گروه كنترل تنها رژيم غذايي استاندارد و آب دريافت نمود. گروه شم با محلول نمكي گاواژ شدند. گروه‌هاي سوم تا هفتم به ترتيب شامل موش‌هاي تيمار‌شده با استامينوفن 600 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن؛ پودر جلبك 600 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن؛ پودر جلبك 300 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن؛ پودر جلبك 600 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن به اضافه استامينوفن و آخرين گروه با پودر جلبك 300 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن به اضافه استامينوفن بودند. در همه گروه‌ها موش‌ها با دارو و پودر جلبك به روش گاواژ به مدت 14روز متوالي تيمار شدند. تمامي حيوانات 24 ساعت بعد از دريافت آخرين دوز داروها و محروميت از غذا (دسترسي به آب آزاد بود)؛ بيهوش و از قلب آنها خونگيري انجام شد. فعاليت آنزيم‌هاي كبدي (آلانين ‌آمينوترانسفراز، آسپارتات ‌آمينوترانسفراز و آلكالين ‌فسفاتاز) به روش اسپكتروفتومتري اندازه‌گيري شد. غلظت پروتئين به روش لوري تعيين شد. سنجش فعاليت آنزيم كاتالاز با استفاده از آب اكسيژنه انجام شد. ميزان مالون دي آلدئيد اندازه‌گيري و ظرفيت آنتي‌اكسيداني تام به روش FRAP با احياء يون Fe3+ (فريك) به يون Fe2+ (فرو) تعيين شدند.يافته‌ها: سطح آنزيم‌هاي ترانس‌آمينازي سرمي (آلانين ‌آمينوترانسفراز، آسپارتات ‌آمينوترانسفراز و آلكالين ‌فسفاتاز) و همچنين ميزان آنتي‌اكسيدان‌تام و سطح مالون‌دي‌آلدئيد در گروه تيمار‌شده با استامينوفن، نسبت به گروه كنترل افزايش آماري معني‌داري نشان داد (P 0.05). همچنين سطح اين آنزيم‌ها در گروه تيمار ‌شده با جلبك 300 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن به اضافه استامينوفن، كاهش آماري معني‌داري نسبت به گروه تيمار‌ شده با گروه استامينوفن داشت (P 0.05). سطح آنزيم كاتالاز در گروه استامينوفن، كاهش آماري معني‌داري نسبت به گروه كنترل نشان داد (P 0.05) و در گروه جلبك 300 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن به اضافه استامينوفن، افزايش آماري معني‌داري نسبت به گروه استامينوفن مشاهده شد (P 0.05). نتايج آزمايشات در دو گروه همزمان اسپيرولينا و استامينوفن نشان داد كه مواد موثره جلبك در دوز 300 بهتر از 600 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن در پاسخ به استرس اكسيداتيو عمل نمود.نتيجه‌گيري: مصرف جلبك اسپيرولينا 300 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن به همراه استامينوفن در حدود دوز سميت آن، با تاثير بر فعاليت آنزيم‌ها و سيستم دفاعي آنتي‌اكسيداني، باعث افزايش مقاومت در برابر استرس اكسيداتيو و صدمات ناشي از مسموميت دارويي مي‌گردد.