عنوان مقاله :
پهنهبندي فعاليت نسبي مورفوتكتونيكي حوضه آبريزكن- سولقان با تاكيد بر جايگاه دهانه تونل آزادراه تهران- شمال
پديد آورندگان :
كياني ، طيبه دانشگاه خوارزمي - دانشكده علوم جغرافيايي - گروه ژئومورفولوژي , كرم ، امير دانشگاه خوارزمي - دانشكده علوم جغرافيايي - گروه ژئومورفولوژي , حسينائي ، نسرين دانشگاه خوارزمي - دانشكده علوم جغرافيايي
كليدواژه :
شاخصهاي مورفوتكتونيكي , تونل آزادراه تهران- شمال , حوضه آبريزكن- سولقان. زمين ساخت فعال
چكيده فارسي :
حوضه آبريز كن - سولقان در دامنه البرز جنوبي قرار گرفته است كه از تاثيرات زون فعال زمينساختي آلپ- هيماليا در طول زمان تاثير پذيرفته است. به همين لحاظ ارزيابي و بررسي فرآيندهاي تكتونيكي فعال و اثرات آن براي بسياري از فعاليت هاي بشري همچون طراحي و احداث شهرها، نيروگاه ها، سدها، تاسيسات صنعتي از اهميت بالايي برخوردار مي باشند. گذر تونل آزادراه تهران - شمال از اين منطقه، بررسي فعاليت گسلهايي كه در شكلگيري مورفولوژي كنوني اين حوضه سهم داشتند را فزوني ميبخشد. در اين پژوهش، شاخصهاي مورفوتكتونيك، شامل شاخص عدم تقارن رودخانه (Af)، شكل حوضه (Bs)، انتگرال هيپسومتريك (Hi)، گراديان طولي رودخانه (Sl)، سينوزيته جبهه كوهستان (Smf)، نسبت پهناي دره به ارتفاع دره (Vf) و شاخص تقارن توپوگرافي ارضي (Tp)، محاسبه شد. در نهايت ميانگين نتايج شاخصها، تحت عنوان شاخص زمينساخت فعال نسبي (LAT) محاسبه گرديد. در پژوهش حاضر، براي محاسبه شاخصهاي مورفوتكتونيك از نقشهي توپوگرافي 1:50000 و الگوي رقومي ارتفاعي (DEM) با توان تفكيك مكاني 30متر (سنجنده ASTER) استفاده شده است. حوضه آبريز كن - سولقان، به سه ناحيهي تكتونيكي با فعاليت آرام، نيمه فعال، فعال تقسيم بندي شده است و محاسبه شاخص زمينساخت فعال نسبي (LAT) نشان ميدهد كه حوضه آبريز كن - سولقان در وضعيت فعال از نظر تكتونيكي قرار دارد. ساختارهاي تكتونيكي به ويژه گسلهاي منطقه در عدم تقارن و شكل حوضه تاثير داشته است. رودخانه اصلي كن – سولقان، نيز عدم تقارن را نشان ميدهد كه ميتوان گفت به دليل تاثير عوامل ساختاري به ويژه گسلهاي منطقه، حوضه داراي عدم تقارن و انحراف به سمت چپ حوضه مي باشد. همچنين احداث آزادراه تهران شمال و قرارگيري دهانه تونل در مجاورت گسل شمال تهران، از جمله عوامل انسان ساخت متاثر از فعاليت تكتونيكي منطقه ميباشد كه بررسي فعاليت تكتونيكي را ايجاب ميكند.
عنوان نشريه :
تحقيقات كاربردي علوم جغرافيايي
عنوان نشريه :
تحقيقات كاربردي علوم جغرافيايي