برآورد ايجاد بار گروه‌هاي بار توسط مدل روندگراي خطي در نواحي ترافيكي ايران

در اين پژوهش براي اولين بار مدل‌هاي رگرسيون ايجاد بار در سطح شهرستان‌ و به تفكيك ده گروه‌ كالايي پرداخت شده است كه مي‌تواند در برنامه‌ريزي‌هاي كلان حمل‌ و نقلي كشور راهگشا باشد. متغير وابسته تناژ اين مدل‌ها بار زميني ايجاد شده براي 430 شهرستان (418 ناحيه) است. در اين مدل‌ها از متغيرهاي اشتغال، جمعيت كل، و متغيرهاي دوتايي شهرستان‌ها استفاده شد. ﻣﻌﻨﯽﺩﺍﺭﯼ ﺑﺎﻻﯼ ﺿﺮاﯾﺐ، ﻭﺟﻮﺩ ﺭﺍﺑﻄﻪﯼ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﻭ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ دلايل ﻗﺮﺍﺭﮔﯿﺮﯼ ﻣﺘﻐﯿﺮها ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻣﺪﻝ است. ضريب برازش مدل‌ها بين 0/85 و 0/98 به دست آمده كه مناسب ارزيابي مي‌شود. متغير جمعيت در اكثر گروه‌هاي كالايي به خصوص كالاهاي مصرفي نهايي به خوبي قادر به توصيف بار جذب شده به شهرستان شناسايي شد. به دليل نقش كليدي تجارت خارجي در بنادر و نقاط مرزي، متغير اشتغال به تنهايي و بدون در نظرگيري اين عوامل سهم اندكي در توصيف توليد بار دارد. متغيرهاي جمعيت شهري و روستايي با رشد هرم سني جمعيت سال پايه و استفاده از سه عامل نرخ تولد، مرگ‌ومير و مهاجرت پيش‌بيني شده است. تعداد شاغلين و سهم جمعيت فعال اقتصادي با چهار سناريوي نرخ بيكاري برآورد شده است. طبق نتايج به دست آمده، مقدار توليد و جذب بار كشور با نرخ بيكاري (حفظ وضع موجود) 12/5 درصد به ترتيب برابر 545 و 551 ميليون تن در سال 1400 و 668 و 660 ميليون تن در سال 1420 پيش‌بيني مي‌شود. با نرخ بيكاري 25 درصدي، مقادير ياد شده به ترتيب 8/6 و 2/2 درصد در سال 1400 و 9/4 و2/4 درصد در سال 1420 كاهش يابد.