آسيب هاي شهري در ايران و عوامل اصلي بروز آنها

زندگي در شهر، آثاري بر زندگي فردي و جمعي انسان‌ها مي­گذارد. چند وجهي بودن اين اثرات و نيز فرايندها و جريانات موجود در درون اجتماعات شهري، متفكران بسياري را از علوم مختلف به خود مشغول داشته است. به‌دليل افزايش جمعيت و افزايش و توسعۀ شهرنشيني و گسترش مشكلات نظام شهري، مخصوصاً شهرهاي بزرگ در كشورها، در دوران جديد پژوهش‌هاي متعددي با هدف شناسايي و كاهش آسيب­ها و مسائل شهري انجام شده­اند. هدف اين پژوهش، فراتركيب پژوهش­هاي كيفي انجام­شده در كشور با عناوين و موضوعات آسيب­هاي شهري به‌منظور فراهم آوردن نگرشي نظام­مند و كشف موضوع­ها و استعاره­هاي جديد و اساسي بوده است. روش تحقيق اين پژوهش، كيفي و از نظر هدف «كاربردي» است. در اين پژوهش، با استفاده از روش فراتركيب (روش هفت­مرحله­اي سندلوسكي و بارسو)، به انتخاب مقاله­ها و پژوهش­هاي كيفي مرتبط با موضوع آسيب­هاي شهري پرداخته شد. بر اساس تجزيه و تحليل و فراتركيب پژوهش­هاي منتخب، مولفه­هاي اصلي حوزۀ آسيب­هاي شهري در ايران در چهار مقولۀ اصلي شناسايي شد. اين چهار مقوله عبارتند از: آسيب­هاي اقتصادي، آسيب­هاي اجتماعي، آسيب­هاي فرهنگي و آسيب­هاي كالبدي. بيشترين فراواني در اين طبقات را بيكاري و فقر، اعتياد و ناامني، مسائل جنسي و آلودگي­هاي زيست­محيطي به خود اختصاص داده­اند. در اين پژوهش­ها، از عواملي مانند سياست نامتوازن دولت­ها در قبال شهر، حكمراني نامطلوب براي زيست شهري، تفاوت در كيفيت زندگي، تضاد بين زندگي شهري و روستايي، جابجايي­هاي جمعيتي، كيفيت زيرساخت­هاي كالبدي، كيفيت اقتصاد شهري و نابرابري­هاي اجتماعي در مناطق مركزي و حاشيه­اي به‌عنوان علل ظهور و بروز آسيب­هاي شهري نام برده شده است.