رويكردهاي نظامي و انتظامي لشكركشي خشايارشا (520-465 پ.م) تا پايان نبرد ترموپيل

روايت مورخان يوناني به ويژه هرودوت از جنگ‌هاي پارسي در غياب روايت ايراني، روايتي يك سويه است كه خواننده را از دست‌يابي و درك جوانب ديگر اين جنگ‌ها محروم مي‌سازد. در روايت يوناني به راهبردهاي نظامي و انتظامي اين جنگ‌ها يا پرداخته نشده يا تنها به اشاره‌اي كوتاه بسنده شده است. نبرد ترموپيل يكي از جنگ‌هاي پارسي است كه كليد تصرف آتن بود. از اين رو پرسش اصلي در اين پژوهش اين است كه راهبرد نظامي و انتظامي خشايارشا در ايالات واقع در مسير لشكركشي به يونان و در نبرد ترموپيل چه بود؟ يافته‌هاي پژوهش، نشان مي‌دهد كه با توجه به تداركات نظامي و پشتيباني سپاه خشايارشا، جابه‎جايي و تحرك نيروها، ساخت، نگهداري و بازسازي جاده‌ها و پل‌ها، پوشاك و تجهيزات جنگي و برنامه‌هاي راهبردي در طول جنگ، خشايارشا در وهله نخست، به دنبال تأمين امنيت مرزهاي غربي امپراتوري و انتظام بخشيدن به ايالت‌هاي غربي بود كه اين مهم، با چيرگي كامل بر تراكيه و مقدونيه تا شمال يونان به انجام رسيد. تصرف شمال يونان، نخستين پيامد و ثمره تداركات و برنامه راهبردي خشايارشا بود كه با پيروزي در ترموپيل و مهم‌تر از آن، تصرف آتن ادامه يافت. پيشروي خشايارشا به سوي آتن را بايد در چارچوب خرسندي وي از راهبرد نظامي‌اش مطالعه نمود. در واقع، ترموپيل و تصرف آتن، پيامد و نتيجه برنامه‌ريزي، تداركات و سياست خشايارشا در سر و سامان دادن به تحولات مرزهاي غربي بود كه تا پيش از شكست سالاميس، يك دستاورد بزرگ براي خشايارشا به شمار مي آمد. اين پژوهش بر اساس رويكرد توصيفي- تحليلي با بهره‌گيري از روش تحليل روايت نوشته شده است.