پيامدهاي واكسن آسترازنكا در ابتلا به كوويد-19 و عود در افراد مبتلا به مالتيپل اسكلروزيس

زمينه و هدف: بيماري كوويد-19 تهديدي براي افراد مبتلا به بيماري‌هاي مزمن ناشي از سيستم ايمني، مانند مالتيپل اسكلروزيس (Multiple sclerosis, MS) است. هدف از اين مطالعه پيگيري بيماران MS تا سه ماه پس از واكسيناسيون با واكسن آسترازنكا براي عود MS و عفونت كوويد-19 بود.روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي تحليلي از نوع پيگيري، جامعه مطالعه بيماران MS بالاي 18 سال استان كرمانشاه بودند كه دو دوز واكسن آسترازنكا را بين مرداد تا آبان 1400 دريافت كردند. اطلاعات دموگرافيك بيماران از سامانه ملي ثبت MS ايران استخراج شد. اطلاعاتي در مورد مشخصات باليني افراد، عفونت كوويد-19 و عود MS به‌صورت تلفني با استفاده از فرم محقق ساخته گردآوري گرديد.يافته‌ها: 40 بيمار MS با ميانگين (SD) سن 39/27 (8/8) سال شامل 32 نفر (%80/0) زن بررسي شدند. از دوز دوم واكسن تا سه ماه بعد، چهار نفر (%10) عود MS داشتند شامل دو نفر (50%) علايم حسي، يك نفر (25%) درگيري عصب اپتيك و يك نفر (25%) علايم حركتي و درگيري راه‌هاي پيراميدال. چهار نفر (10%) به كوويد-19 مبتلا شدند كه سه نفر از آنان علايم خفيف داشتند و بدون مراجعه به پزشك بهبود يافتند اما در يك نفر كه ريتوكسيماب استفاده مي‌كرد، علايم شديد بود و نياز به مراجعه به پزشك پيدا كرد. هيچ موردي از ترومبوز مشاهده نشد.نتيجه‌گيري: تفاوت معناداري از نظر شيوع ابتلا به كوويد-19 و عود MS، در سه ماه پيش از واكسيناسيون و سه ماه پس از واكسيناسيون در بيماران مشاهده نشد. نياز به مطالعات بيشتر با دوره پيگيري طولاني‌تر احساس مي‌شود.