بررسي اثرات رفتاري محدوديت‌هاي بودجه‌اي ناشي از بحران‌ها: مطالعه موردي كوويد 19

The Behavioural Effects of Budget Tightness Caused by Crises: A Case Study of Covid-19 Pandemic

بحران‌ها مي‌توانند منجر به تغييراتي در رويه‌هاي كنترل مديريتي مخصوصاً كنترل‌هاي بودجه‌اي گردند. ازاين‌رو پژوهش حاضر تلاش دارد اثرات رفتاري محدوديت‌هاي بودجه‌اي ناشي از بحران‌ها (مطالعه موردي كوويد 19) را مورد مطالعه و بررسي قرار دهد. اين پژوهش به‌لحاظ هدف كاربردي و به‌لحاظ روش گردآوري دادهها توصيفي‌-پيمايشي، از نوع همبستگي است. داده‌هاي پژوهش حاضر از طريق توزيع پرسشنامه بين 97 مدير مالي و اداري جمع‌آوري شده است. دوره زماني پژوهش حاضر زمستان سال 1400 است. تحليل داده‌هاي پژوهش با استفاده از روش مدل‌يابي معادلات ساختاري انجام شده است. براساس يافته‌هاي پژوهش حاضر (1) بحران ناشي از كوويد 19 باعث تشديد محدوديت‌هاي بودجه‌اي مي‌شود. (2) محدوديت‌هاي بودجه‌اي از طريق اثرگذاري بر استرس‌هاي شغلي (تعارض نقش و ابهام نقش) باعث خستگي عاطفي مجريان بودجه مي‌گردد. (3) بودجه‌هاي كارآمد باعث تعديل رابطه بين محدوديت‌هاي بودجه‌اي با استرس‌هاي شغلي مي‌گردد. (4) انتظارات مديران ارشد باعث تشديد رابطه بين محدوديت‌هاي بودجه‌اي با استرس‌هاي شغلي مي‌گردد. بنابر يافته‌هاي اين پژوهش، مطالعه و بررسي تغييرات در محدوديت‌هاي بودجه‌اي مي‌تواند باعث درك هرچه بهتر نحوه اثرگذاري رويه‌هاي بودجه‌ريزي بر اين تغييرات و همچنين نحوه تأثيرپذيري اين رويه‌ها از واكنش‌هاي سازماني نسبت به يك بحران شود. درنهايت، پيشنهاد مي‌شود سازمان‌ها بر كنترل‌هاي رفتاري همچون كنترل‌هاي بودجه‌اي آن‌هم با هدف اطمينان از رعايت مداوم اصول بودجه‌اي در فرايند اجرا تمركز ويژه‌اي داشته باشند

Crises can lead to changes in management control practices, especially budget controls. Therefore, this study attempts to investigate the behavioral effects of budget tightness of the Covid-19 crisis. The present study is practical in nature and is considered as a descriptive-exploratory correlation study. The required data were collected through the distribution of questionnaires among 97 administrative and financial managers. The time period of this study is the first season of year 2022. The research data were analyzed using structural equation modeling method. According to the research findings, (1) the crisis caused by the Covid-19 pandemic causes to tighten budget controls. (2) the crisis-induced budget tightening will be positively associated with emotional exhaustion through role conflict and role ambiguity (job stressors), respectively. (3) Enabling budgets moderate the relationship between budget tightness and job stressors. (4) The expectations of senior managers intensify the relationship between budget tightness and job stressors. Based on the research findings, studying the changes in the tightness of budget control can lead to a better understanding of how budgeting practices affect these changes and also how these practices are affected by organizational responses to a crisis. Finally, it is suggested that firms increase the emphasis they place on behavioral controls such as budgetary controls to ensure ongoing compliance in the implementation process.