بررسي سبك‌شناسي اشعار محمد زهري

زمينه و هدف: با درنظر گرفتن جريانات ادبي معاصر، سبك‌شناسي شعر معاصر از جايگاه والايي برخوردار است. اين تحقيق يكي از شاعران معاصر به نام محمد زهري را معرفي ميكند و به بررسي ويژگيهاي سبكي در اشعار وي ميپردازد. روش مطالعه: اين مقاله براساس مطالعات كتابخانه اي و به شيوۀ توصيفي-تحليلي انجام شده است. يافته ها: محمد زُهَري از شاعران نوپردازي است كه بين دو دهۀ 1330 تا 1350 با تسلط و احاطه به شعر قديم و توانايي كامل در شعر كلاسيك، نوپردازي كرده است. مفاهيم شعرش بازتاب مسائل اجتماعي ـ سياسي و مردمي است. بيانش وصفي، موجز و كوتاه است و شش مجموعۀ شعر به نامهاي «جزيره»، «گلايه»، «شب‌نامه و قطره هاي باران»، «مشت در جيب»، «پير ما گفت»، «...و تتمّه» و همچنين چند غزل دارد. نتيجه گيري: كاربرد قالب شعر نو نيمايي نيز در آثار زهري چشمگير است و پركاربردترين وزن عروضي در شعر وي، بحر رمل است. رديفها و قافيه هاي موجود در شعر نيز معموليند و رديف و قافيۀ الحاقي كمتر بچشم ميخورد. كلام زهري سرشار از تكرار است كه موسيقي دروني شعر را افزايش ميدهد. تشبيهات وي بيشتر «عقلي به حسي» و «حسي به حسي» است و تشبيهات «عقلي به عقلي» يا «حسي به عقلي» اندك است. از ميان انواع تشبيه نيز اضافۀ تشبيهي بيشترين آمار را به خود اختصاص داده است و در مرتبۀ بعدي تشبيهات ديگر چون مجمل و مؤكد و جمع و مفروق قرار دارد و كمترين آمار هم ازآن تشبيهات خيالي و وهمي است. اضافۀ استعاري بيشترين فراواني را دارد و استعارۀ مصرحه در مرتبۀ دوم قرار دارد و بعد از آن نيز بسامد ازآن استعارۀ مكنيه غيراضافي است. طبيعت و جلوه هاي آن در شعر زهري بسيار نمايان است. اصطلاحات عرفاني نيز در شعر شاعر كمابيش ديده ميشود. درمجموع زهري شاعري است مردمي كه سروده هايش سرشار از مفاهيم اجتماعي ـ سياسي است.