فرايند رمزگرداني در بين گويشوران دوزبانه لكي-فارسي براساس متغيرهاي سن، جنسيت و بافت وقوع گفتار

در بافت‌هاي دو يا چندزبانه، تماس زباني گويشوران در كنش‌هاي اجتماعي روزمره به پديده رمزگرداني منجر مي‌شود. استفاده بيش از يك زبان در يك پاره گفتار يا كنش ارتباطي را رمزگرداني مي نامند. رسمي و معيار بودن زبان فارسي و همچنين اعتبار اجتماعي، علمي و فرهنگي آن در مقايسه با زبان هاي بومي محلي، گفتار گويشوران اين زبانها را تحت تأثير قرار مي دهد. زبان لكي نيز ازجمله زبان‌هايي است كه گويشوران آن در بافت‌هاي گوناگون و به دلايل متفاوت، تغيير رمز مي‌دهند. پژوهش حاضر بررسي پديده رمزگرداني در بين گويشوران لك زبان و با در نظر گرفتن سه عامل جامعه‌شناختي سن، جنسيت و بافت وقوع گفتار مي‌باشد. داده‌هاي مرتبط با رمزگرداني 120 نفر از گويشوران دوزبانه لكي-فارسي شهرستان كوهدشت در طول 10 جلسه‌ي 45 تا 60 دقيقه‌اي ضبط و ثبت گرديد. داده‌ها در سه گروه سني 13-7، 35-18 و 50 سال به بالا در بين زنان و مردان و در دو بافت رسمي شامل مدرسه، اداره و بانك و غيررسمي شامل خانواده، محله و بازار جمع‌آوري گرديد. تجزيه‌وتحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام و در بخش آمار استنباطي از آزمون خي 2 استفاده شد. نتايج نشان داد كه سه عامل سن، جنسيت و بافت وقوع گفتار در ميزان رمزگرداني گويشوران تأثير گذارند. به گونه‌اي كه ميزان رمزگرداني به زبان فارسي در بين زنان و افراد با سن كم و در بافت رسمي بيشتر اتفاق مي‌افتد.