اثر اصلاح كننده‌هاي خاك بر پاسخ‌هاي فيزيولوژيك درختچه مرتعي كام تيغ (Stocks Lycium depressum) به تنش خشكي

پژوهش حاضر با هدف اثر اصلاح كننده هاي خاك، بر پاسخ هاي فيزيولوژيك (مقاومت روزنه‌اي، دماي برگ، كلروفيل، درصد كلونيزاسيون ريشه، كاروتنوئيد، پرولين) درختچه مرتعي كام تيغ (Lycium depressum Stocks) به تنش خشكي بود. آزمايش ها در شرايط نيمه كنترل شده گلخانه اي انجام شد. آزمايش به صورت فاكتوريل بر پايه طرح كاملا تصادفي شامل تيمار اصلي آبياري در 4 سطح (100، 75، 50 و 25 درصد ظرفيت زراعي) و تيمار فرعي اصلاح كننده‌هاي خاك بررسي شد. تيمار هاي فرعي اصلاح كننده هاي خاك شامل هيدروژل و نيتروباكتر، ميكوريزا و زئوليت در هر گلدان اضافه شد. در هر تيمار تركيبي آبياري و اصلاح كننده خاك 5 تكرار و در مجموع 160 گلدان براي انجام آزمايش مورد استفاده قرار گرفت. مقدار مقاومت روزنه‌اي از 48 متر مربع در ثانيه بر مول در سطح آبياري 100 درصد به 44 متر مربع در ثانيه بر مول در آبياري 25 درصد كاهش پيدا كرد. دماي برگ در اصلاح كننده هيدروژل بدون ميكوريزا از 26 درجه سانتي‌گراد در آبياري 100 درصد به 21.57 درجه سانتي‌گراد در سطح آبياري 25 درصد كاهش يافت. در سطح آبياري 100 درصد در اصلاح كننده زئوليت بدون ميكوريزا مقدار كلروفيل b+a از 0.6 ميلي‌گرم بر گرم به 1.20 ميلي‌گرم بر گرم در آبياري 25 درصد افزايش پيدا كرد. مقدار كاروتنوئيد در سطح آبياري 100 درصد در اصلاح كننده زئوليت با ميكوريزا از 0.1 ميلي‌گرم بر گرم به 0.2 ميلي‌گرم بر گرم در آبياري 25 درصد افزايش يافته است در تيمار شاهد با ميكوريزا در سطح آبياري 100 درصد در مقايسه با سطح آبياري 50 درصد، درصد كلونيزاسيون ريشه 1.5 درصد افزايش داشت. مقدار پرولين در تيمار هيدروژل بدون ميكوريزا در آبياري 100 درصد 2.77 ميكرومول بر گرم و در سطح آبياري 50 درصد 2.66 ميكرومول بر گرم اندازه‌گيري شد. كاهش پرولين در سطح آبياري 50 درصد نشان مي دهد اصلاح كننده هيدروژل باعث افزايش مقاومت گونه  L. depressum به تنش خشكي شده است. نتايج تحقيق نشان داد افزايش خشكي باعث تغييرات در عملكرد فيزيولوژيك گياه مي شود و كاربرد مواد اصلاح كننده خاك در شرايط تنش خشكي به دليل بهبود پارامترهاي فيزيولوژيك، باعث افزايش 50 درصدي مقاومت گياه خواهد شد. تيمارهاي نيتروباكتر بدون ميكوريزا، هيدروژل و زئوليت با ميكوريزا و بدون ميكوريزا به دليل بهبود بيشتر پارامترهاي فيزيولوژيك، براي كاشت گياه در در طبيعت توصيه مي‌شود.