زيست چينه نگاري نهشته‌هاي دريايي اليگوميوسن حوضه ايران مركزي برمبناي نانوپلانكتون‌هاي آهكي

پيشينه و اهداف: نهشته هاي دريايي اليگو ميوسن (سازند قم) در بخش مركزي ايران گسترش وسيعي دارد و بدليل اهميت اقتصادي ويژه اي كه اين نهشته ها دارند تاكنون توسط محققين زيادي مطالعه شده است. اما همچنان اختلاف نظرهاي زيادي بين پژوهشگران وجود دارد. به همين دليل جهت رفع ابهامات ايجاد شده، معالعه با ابزارها و تكنيكهاي نوظهور لازم دانسته شد. بنابراين پژوهش حاضر نخستين معالعه با هدف زيست چينه نگاري و بر مبناي نانوپلانكتون هاي آهكي محسوب مي شود كه بر روي تمامي توالي رخنمون يافته از نهشته هاي دريايي اليگوميوسن (بخش ها a تا f سازند قم) صورت گرفته است.روش‌ها‌: نهشته هاي معالعه شده در بخش مياني از زون ايران مركزي و در تاقديس نواب (شمال شرق كاشان) واقع شده كه داراي ضخامت 417 متر مي باشد. با توجه به موقعيت قرارگيري و گسترش همه ي عضوها در اين برش، ناحيه ي بسيار مناسبي جهت ارزيابي هاي زيست چينه نگاري قابل قياس با الگوهاي استاندارد جهاني بوده است. در اين معالعه تعداد 370 اسلايد ميكروسكوپي تهيه شده از نمونه هاي سنگي جهت بررسي و شناسايي نانوپلانكتون هاي آهكي و تفكيك دقيق زون هاي زيستي استاندارد جهاني، مورد معالعه قرار گرفت.يافته‌ها: معالعه حاضر منجر به شناسايي 72 گونه متعلق به 18 جنس از اين گروه ارزشمند از ميكروارگانيسم هاي پلانكتون شد. با توجه به گونه هاي شاخص شناسايي شده، زيست زون هاي نانوپلانكتوني استاندارد NP25 و NN1-NN4 در اين برش صحرائي از سازند قم تفكيك گرديد. علاوه بر اين، زون هاي زيستي هم ارز نظير CNO5-6, CNM1- CNM6 و همچنين زيست زون ها و زيرزون هاي CP19b, CN1a, b, c, CN2, CN3 كه به الگوهاي زيست زون بندي جديدتري تعلق دارند، نيز براي نخستين بار در اين پژوهش تفكيك گرديد. نتيجه‌گيري: بنابراين، براساس ارزش زمان چينه اي زيست زون هاي تفكيك شده، سن زمين شناسي معادل اليگوسن پسين (late Chattian) تا ميوسن پيشين مياني (late Burdigalian- early Langhian)براي سازند قم در برش تاقديس نواب پيشنهاد شد.در اين پژوهش، براي نخستين بار مرزهاي زماني- چينه اي مهم نظير مرز سيستم هاي پالئوژن - نئوژن (اشكوب هاي شاتين- اكيتانين) در بخش هاي بالايي زيرعضو c1 ، مرز اشكوب هاي اكيتانين- بورديگالين درقاعده عضو e و بورديگالين - لانگين در توالي بالايي عضو f ، و بر اساس معيارهاي زيست جينه اي تفكيك گرديده است.